Bộ Y tế đang đề xuất bỏ thủ tục tự công bố đối với thực phẩm chức năng và sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ em sau một loạt các vụ việc liên quan đến hàng giả, hàng nhái với quy mô lớn đã được phát hiện. Mục đích của việc này là để lấp đầy các “lỗ hổng quản lý” và tăng cường kiểm soát chất lượng của các sản phẩm trên thị trường.
Trong thời gian gần đây, đã có nhiều vụ việc liên quan đến thực phẩm chức năng giả, sữa bột giả, thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả với quy mô lớn, gây ra sự bức xúc trong dư luận. Theo Bộ Y tế, Nghị định số 15/2018/NĐ-CP đã thiết lập một cơ chế pháp lý linh hoạt, đặc biệt là cơ chế hậu kiểm, quản lý rủi ro, đơn giản hóa và cắt giảm hàng loạt thủ tục hành chính. Tuy nhiên, vẫn còn những bất cập và hạn chế, đặc biệt là các quy định liên quan đến tự công bố, đăng ký bản công bố và quảng cáo thực phẩm.
Dự thảo Nghị quyết mới quy định hai cơ chế quản lý thực phẩm, bao gồm công bố tiêu chuẩn áp dụng (tự công bố) và đăng ký bản công bố sản phẩm thực phẩm. Đối với thực phẩm đã qua chế biến bao gói sẵn, phụ gia thực phẩm và chất hỗ trợ chế biến thực phẩm, dụng cụ, vật liệu bao gói chứa đựng thực phẩm không có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia hoặc có quy chuẩn quốc gia nhưng không có chỉ tiêu chất lượng và vi chất dinh dưỡng, thì các sản phẩm này sẽ được tự công bố.
Tuy nhiên, đối với thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, thực phẩm bổ sung và sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36 tháng tuổi, thì sẽ thực hiện thủ tục đăng ký bản công bố sản phẩm thực phẩm. Điều này nhằm tránh trường hợp doanh nghiệp tự xác định, xếp nhóm sản phẩm và áp dụng thủ tục công bố không đúng tiêu chí và tính chất của sản phẩm.
Hồ sơ đăng ký bản công bố thực phẩm chức năng yêu cầu các giấy tờ như phiếu kết quả kiểm nghiệm sản phẩm, Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm đạt yêu cầu Thực hành sản xuất tốt (GMP) hoặc chứng nhận tương đương. Ngoài ra, còn có báo cáo quá trình nghiên cứu, phát triển sản phẩm, tài liệu về tiêu chuẩn chất lượng và an toàn, tài liệu về quy trình sản xuất, báo cáo kết quả nghiên cứu độ ổn định của sản phẩm…
Bộ Y tế đề xuất áp dụng thời hạn của Nghị quyết là 1/3/2027 hoặc đến khi Luật An toàn thực phẩm sửa đổi có hiệu lực, tùy thuộc điều kiện nào đến trước. Việc này sẽ giúp cho việc quản lý thực phẩm chức năng và sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ em trở nên chặt chẽ hơn, đảm bảo an toàn cho sức khỏe của người tiêu dùng.
Hiện tại, các sản phẩm thực phẩm chức năng và sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ em đang được quản lý theo Nghị định số 15/2018/NĐ-CP của Bộ Y tế. Tuy nhiên, với những bất cập và hạn chế trong quản lý, Bộ Y tế đang lấy ý kiến để sửa đổi, bổ sung Nghị định này nhằm đảm bảo an toàn cho sức khỏe của người tiêu dùng.