Từ ngày 1.1.2026, việc tính tiền đền bù khi Nhà nước thu hồi đất có thể sẽ biến động do áp dụng bảng giá đất mới, vốn được xây dựng dựa trên nguyên tắc tiệm cận với giá thị trường. Luật Đất đai 2024 và Nghị định 151/2025/NĐ-CP đã đưa ra các quy định cụ thể về vấn đề này, trong đó nêu rõ rằng UBND cấp tỉnh sẽ có trách nhiệm xây dựng và quyết định bảng giá đất lần đầu để áp dụng từ ngày 1.1.2026.
Theo các quy định mới, UBND tỉnh sẽ quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất hàng năm để công bố và áp dụng từ ngày 1.1 của năm tiếp theo. Bảng giá đất sẽ được xây dựng theo khu vực, vị trí và được UBND tỉnh công bố áp dụng từ ngày 1.1.2026. Quá trình điều chỉnh bảng giá đất sẽ được thực hiện nhằm tiệm cận với giá đất thị trường, mà giá đền bù đất được tính theo giá đất cụ thể.
Tiền đền bù khi thu hồi đất sẽ được tính dựa trên giá đất cụ thể. Tại khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024, giá đất cụ thể được xác định bằng phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất được tính như sau: Giá đất của thửa đất cần định giá (1m2) = giá đất trong bảng giá đất của thửa đất cần định giá x hệ số điều chỉnh giá đất.
Các yếu tố ảnh hưởng đến giá đất được quy định tại Điều 8 Nghị định 71/2024/NĐ-CP bao gồm: vị trí, địa điểm của thửa đất, khu đất; điều kiện về giao thông, cấp thoát nước, cấp điện; diện tích, kích thước, hình thể của thửa đất, khu đất; các yếu tố liên quan đến quy hoạch xây dựng; hiện trạng môi trường, an ninh; thời hạn sử dụng đất và các yếu tố khác ảnh hưởng đến giá đất phù hợp với điều kiện thực tế, truyền thống văn hóa, phong tục tập quán của địa phương.
Do đó, bắt đầu từ ngày 1.1.2026, với việc áp dụng giá đất thị trường, giá đền bù đất có thể sẽ cao hơn so với hiện nay. Tuy nhiên, trừ trường hợp bồi thường bằng việc cho thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê thì giá đất tính tiền thuê đất sẽ là giá đất cụ thể do UBND cấp có thẩm quyền quyết định ngay tại thời điểm phê duyệt.
Như vậy, với những quy định mới trong Luật Đất đai 2024 và Nghị định 151/2025/NĐ-CP, người dân cần nắm rõ những thay đổi về bảng giá đất và cách tính tiền đền bù khi Nhà nước thu hồi đất để đảm bảo quyền lợi của mình.