Các nhà khoa học đang phát cảnh báo rằng nỗ lực toàn cầu nhằm giảm ô nhiễm không khí có thể đang đẩy nhanh tốc độ nóng lên toàn cầu một cách không mong muốn, mặc dù điều này mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe cộng đồng. Theo một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Communications Earth & Environment, việc giảm ô nhiễm không khí đáng kể ở Đông Á, đặc biệt là tại Trung Quốc, đã làm giảm đáng kể “hiệu ứng làm mát” gây ra bởi các hạt bụi trong không khí.

Những hạt bụi trong không khí vốn có tác dụng như một tấm chắn, phản xạ một phần ánh sáng mặt trời và hạn chế sự hấp thụ nhiệt tại bề mặt Trái Đất. Tuy nhiên, khi các quốc gia áp dụng các biện pháp mạnh mẽ để giảm khí thải như SO₂, “tấm chắn” tự nhiên này đã biến mất. Điều này cho thấy một mặt mâu thuẫn trong các chính sách bảo vệ môi trường: trong khi cải thiện chất lượng không khí là một thành tựu không thể tranh cãi vì lợi ích sức khỏe, nó cũng đồng nghĩa với việc mất đi một phần “tấm chắn” tự nhiên giúp làm chậm quá trình nóng lên toàn cầu.
Các nhà khoa học nhấn mạnh rằng, mặc dù việc cải thiện chất lượng không khí là điều cần thiết và mang lại nhiều lợi ích, nhưng nếu không có các hành động quyết liệt để giảm khí nhà kính như CO₂ và methane, nhân loại sẽ phải đối mặt với những hệ quả nghiêm trọng hơn do biến đổi khí hậu gây ra. Giáo sư Robert Allen, một chuyên gia trong lĩnh vực này, đã đưa ra một quan điểm quan trọng: “Chúng ta đã tháo tấm rèm che nắng, giờ phải chống lại ánh nắng đó bằng cách giảm các nguồn nhiệt – tức là khí nhà kính.”
Một số giải pháp được đề xuất để giải quyết vấn đề này bao gồm việc trồng cây để hấp thụ CO₂, triển khai các công nghệ thu giữ carbon, và chuyển đổi từ sử dụng năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch sang các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời và gió. Những giải pháp này được xem là những bước đi đúng đắn, mặc dù có thể chậm hơn nhưng chắc chắn hơn trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.
Bài học quan trọng từ Đông Á cho thấy rằng chính sách môi trường cần phải đi đôi với các hành động cụ thể để chống biến đổi khí hậu. Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận đa hướng và toàn diện, từ việc cải thiện chất lượng không khí đến giảm khí thải nhà kính và nâng cao nhận thức của cộng đồng về vấn đề này. Chỉ thông qua sự kết hợp của các giải pháp và nỗ lực đồng bộ, chúng ta mới có thể đạt được mục tiêu kép: bảo vệ sức khỏe cộng đồng và chống lại biến đổi khí hậu.