Ngành bao bì đang đứng trước những thách thức lớn trong việc chuyển đổi xanh do áp lực từ cả luật pháp trong nước và yêu cầu tiêu dùng bền vững cũng như tiêu chuẩn quốc tế. Việc này đòi hỏi các doanh nghiệp phải có sự thay đổi mạnh mẽ để đáp ứng nhu cầu tái chế và giảm thiểu rác thải. Trong bối cảnh đó, Liên minh Tái chế Bao bì Pro Việt Nam đã được thành lập nhằm xây dựng một hệ sinh thái tái chế đồng bộ và thúc đẩy trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) theo hướng thực chất.
Sau 6 năm hoạt động, Pro Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng kể, như thu gom và tái chế hơn 64.000 tấn bao bì vào năm 2024. Thành tựu này cho thấy nỗ lực của liên minh trong việc thúc đẩy tái chế và giảm thiểu rác thải đã mang lại kết quả tích cực. Tuy nhiên, ngành tái chế vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức cần được giải quyết.
Một trong những thách thức lớn mà ngành tái chế đang phải đối mặt là việc phân loại rác tại nguồn chưa hiệu quả. Thiếu chế tài mạnh để khuyến khích phân loại rác cũng là một vấn đề cần được quan tâm. Bên cạnh đó, sản phẩm tái chế của Việt Nam còn gặp khó khăn khi xuất khẩu sang một số thị trường như EU do quy trình chứng nhận phức tạp và yêu cầu kỹ thuật khắt khe.
Để giải quyết những thách thức này, Pro Việt Nam đã đặt ra mục tiêu mở rộng mạng lưới hợp tác để nâng cao hiệu quả thu gom, tái chế, ứng dụng công nghệ trong phân loại rác và quản lý dữ liệu tái chế. Các doanh nghiệp thành viên cũng cam kết thiết kế bao bì thân thiện với môi trường, dễ thu gom và dễ tái chế.
Mục tiêu của Pro Việt Nam đến năm 2030 là toàn bộ bao bì do các thành viên đưa ra thị trường sẽ được thu gom và tái chế. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu rác thải mà còn góp phần thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn. Một số doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực tái chế như Công ty CP Nhựa tái chế Duy Tân đã áp dụng công nghệ mới để tái chế chai nhựa thành sản phẩm mới, giúp giảm thiểu rác thải nhựa ra môi trường.
Việc phát triển kinh tế tuần hoàn không chỉ đòi hỏi sự nỗ lực của các doanh nghiệp mà còn cần sự phối hợp chặt chẽ của chính sách, nhà sản xuất, hiệp hội, khối thu gom phi chính thức, cùng truyền thông và giáo dục cộng đồng. Sự hợp tác này là chìa khóa để xây dựng một tương lai bền vững và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
Các doanh nghiệp và tổ chức cần tiếp tục đầu tư vào công nghệ tái chế hiện đại và phát triển hạ tầng tái chế để nâng cao hiệu quả tái chế. Đồng thời, việc nâng cao ý thức cộng đồng về tầm quan trọng của tái chế và phân loại rác tại nguồn cũng là yếu tố quan trọng để đạt được mục tiêu tái chế và bảo vệ môi trường.
Đối với các chính sách, việc ban hành và thực thi các quy định về trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) sẽ giúp các doanh nghiệp có cơ sở pháp lý để triển khai các hoạt động tái chế và bảo vệ môi trường. Sự hỗ trợ từ chính sách sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển kinh tế tuần hoàn và bảo vệ môi trường.