Nhà thơ Thanh Thảo – “Vua trường ca” của thi ca Việt Nam, đã cống hiến cho nền văn học nước nhà suốt nửa thế kỷ qua với hành trình thơ bền bỉ và đầy trăn trở. Đến đầu tháng 10/2023, Hội nghị đại biểu Nhà văn lão thành Việt Nam lần thứ nhất đã diễn ra tại Hải Phòng, quy tụ hơn 300 nhà văn trên 70 tuổi, phần lớn trong số họ là những người lính đã góp phần tạo nên một thời kỳ chói sáng của văn học Việt Nam trong suốt nửa thế kỷ qua.
Trong chương trình “Đêm thơ Mùa thu” nhằm chào mừng thành công của hội nghị, nhà thơ Thanh Thảo, 78 tuổi, vẫn thể hiện sự đam mê và kiên trì với thơ ca khi đọc bài thơ ca ngợi tình hữu nghị với Việt Nam của thượng nghị sĩ John McCain. Ông McCain là người có công lớn trong việc thúc đẩy việc xóa bỏ lệnh cấm vận của Mỹ đối với Việt Nam và tiến tới bình thường hóa quan hệ hai nước. Mặc dù gặp khó khăn khi đi lại do chân bị gãy và bệnh tật, nhà thơ Thanh Thảo vẫn lên đọc thơ, thể hiện tinh thần nghệ sĩ không tuổi.
Được mệnh danh là “Vua trường ca” của thi ca đương đại Việt Nam, nhà thơ Thanh Thảo sở hữu nhiều tác phẩm nổi tiếng, trong đó có các trường ca và tập thơ được yêu chuộng rộng rãi. Ông đã nhận được nhiều giải thưởng văn học giá trị từ Hội Nhà văn Việt Nam và Giải thưởng Nhà nước về Văn hóa Nghệ thuật đợt 1 năm 2001. Những câu thơ của ông đã trở thành một phần không thể thiếu trong trái tim người yêu thơ Việt Nam.
Trong trường ca “Những người đi tới biển”, Thanh Thảo đã viết về những người lính đã hy sinh tuổi thanh xuân của mình cho Tổ quốc, với những câu thơ đầy ấn tượng: “Chúng tôi đã đi không tiếc đời mình / (Những tuổi hai mươi làm sao không tiếc / Nhưng ai cũng tiếc tuổi hai mươi thì còn chi Tổ quốc?” Những câu thơ này đã góp phần làm nên một tác phẩm kinh điển, mãi mãi được nhớ đến.
Một câu thơ khác trong bài thơ “Dấu chân qua trảng cỏ” của ông cũng đã trở thành kinh điển: “Mang bao khát vọng con người / Dấu chân nho nhỏ không lời không tên / Thời gian như cỏ vượt lên / Lối mòn như sợi chỉ bền kéo qua.” Những hình ảnh thơ độc đáo này đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng người đọc.
Đặc biệt, trong trường ca Metro, nhà thơ Thanh Thảo đã thực hiện một cuộc hành trình trở lại quá khứ, tái hiện lại quãng thời gian trai trẻ trong những năm tháng chiến tranh khốc liệt ở Trường Sơn. Với cái nhìn sâu sắc và chiêm nghiệm hơn về số phận con người và đất nước, ông đã tạo nên một tác phẩm trường ca ấn tượng.
Cùng với nhà thơ Phạm Tiến Duật, Thanh Thảo là hai nhà thơ tiêu biểu của thế hệ người lính trong chiến tranh. Thơ của họ đã góp phần làm nên một thời kỳ chói sáng của văn học Việt Nam, ghi dấu trong lòng người đọc với những câu thơ bất hủ.
Với hành trình thơ suốt nửa thế kỷ qua, nhà thơ Thanh Thảo vẫn luôn bền bỉ, luôn trăn trở với nhân dân, với đất nước. Ông đã để lại cho nền văn học Việt Nam một di sản thơ ca giá trị và phong phú, làm giàu thêm văn hóa và tinh thần của người dân Việt Nam.