Chuyển đổi xanh trong ngành du lịch đang trở thành xu hướng tất yếu tại Việt Nam. Nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành du lịch, Đảng và Nhà nước đã đề ra các chủ trương, đường lối và chính sách hỗ trợ, trong đó có sự phát triển của du lịch xanh. Theo Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030, mục tiêu được đặt ra là phát triển du lịch theo hướng bền vững và bao trùm trên nền tảng tăng trưởng xanh.
Trong thực tế, từ năm 2018-2019, Hiệp hội Du lịch Việt Nam đã phát động các doanh nghiệp du lịch chung tay bảo vệ môi trường và giảm thiểu rác thải nhựa. Đặc biệt, sau đại dịch COVID-19, Hiệp hội đã tập trung xây dựng và ban hành Bộ tiêu chí Du lịch xanh (VITA GREEN), áp dụng cho các điểm đến và doanh nghiệp du lịch hội viên trên cả nước. Nhiều địa phương đã triển khai các mô hình du lịch xanh, điển hình như TP. Hội An đã kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp và du khách hạn chế và giảm thiểu đồ nhựa sử dụng một lần. Đảo Cô Tô (tỉnh Quảng Ninh) cũng đã triển khai thí điểm quy định yêu cầu du khách không mang chai nhựa, túi nilon và các vật liệu có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường lên đảo.
Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi sang du lịch xanh tại Việt Nam cũng đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức. Để phát triển du lịch xanh, một số giải pháp cần được thực hiện bao gồm: thực hiện tốt công tác quy hoạch và quản lý thực hiện quy hoạch, đảm bảo không phá vỡ hoặc điều chỉnh quy hoạch tùy tiện; khuyến khích các nhà đầu tư và doanh nghiệp đầu tư vào du lịch có trách nhiệm theo hướng đầu tư xanh và bền vững; kiểm soát chặt chẽ các hoạt động đầu tư và kinh doanh núp bóng dưới hình thức các ‘dự án du lịch xanh’ nhưng thực chất là đầu cơ bất động sản.
Một số giải pháp khác được đề xuất bao gồm việc đưa các tiêu chí xanh thành yêu cầu bắt buộc trong hoạt động du lịch; xây dựng cơ chế giám sát và đánh giá độc lập việc tuân thủ các tiêu chí môi trường đối với doanh nghiệp du lịch; có chính sách khuyến khích về thuế và vốn vay ưu đãi cho những doanh nghiệp tiên phong áp dụng mô hình xanh. Bên cạnh đó, việc thành lập Ban chỉ đạo quốc gia về du lịch bền vững là cần thiết, giúp giám sát thực hiện các mục tiêu xanh, điều phối nguồn lực và tháo gỡ vướng mắc chính sách kịp thời cho các địa phương.
Cuối cùng, việc tạo ra nhiều sản phẩm du lịch xanh, thân thiện với môi trường, du lịch có trách nhiệm sẽ giúp tạo cơ hội việc làm và chia sẻ lợi ích với cộng đồng. Từ đó, ngành du lịch Việt Nam không chỉ phát triển bền vững mà còn góp phần bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế – xã hội một cách toàn diện.
