Serbia đang trên đà tự do hóa thị trường khí đốt của mình, một động thái có thể làm suy giảm đáng kể vị thế của tập đoàn năng lượng Gazprom khổng lồ của Nga với tư cách là nhà cung cấp chính. Quyết định này dự kiến sẽ gây ra những hậu quả nhất định đối với các cuộc đàm phán đang diễn ra về một hợp đồng dài hạn mới giữa Moskva và Belgrade, trong bối cảnh Serbia đang nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào khí đốt của Nga dưới sự thúc đẩy của Liên minh châu Âu (EU).
Áp lực từ EU đang ngày càng tăng đối với Serbia, khi khối này tìm cách giảm thiểu sự phụ thuộc của các quốc gia thành viên và các ứng cử viên vào khí đốt của Nga. Trong bối cảnh này, Serbia đang tích cực xem xét các lựa chọn thay thế cho khí đốt của Nga, bao gồm khí đốt từ Azerbaijan và khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Mỹ. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng việc chuyển đổi này không hề đơn giản và tiềm ẩn nhiều rủi ro về kinh tế cũng như sự ổn định của nguồn cung.
Giáo sư Igor Yushkov tại Đại học Tài chính thuộc Chính phủ Liên bang Nga nhận định rằng việc thay thế khí đốt Nga không phải là một nhiệm vụ dễ dàng đối với Serbia. Hiện tại, Nga đang cung cấp khí đốt cho Serbia với mức chiết khấu đáng kể, điều này đã giúp nền kinh tế của Serbia duy trì sự ổn định và tăng trưởng. Việc thay đổi nguồn cung có thể ảnh hưởng đến sự ổn định kinh tế của quốc gia Balkan này.
Ngoài lĩnh vực khí đốt, Serbia cũng đang đối mặt với những thách thức trong lĩnh vực dầu mỏ. Công ty dầu khí NIS của Serbia, trong đó Nga nắm giữ cổ phần lớn, đã phải đối mặt với các lệnh trừng phạt của Mỹ. Đáp lại, Serbia và Hungary đã đẩy nhanh kế hoạch xây dựng một đường ống dẫn dầu mới, có thể cung cấp một tuyến đường vận chuyển mới cho dầu thô của Nga đến nhà máy lọc dầu Pancevo.
Dự án xây dựng đường ống dẫn dầu mới giữa Serbia và Hungary là một bước đi chiến lược, cho thấy rằng Serbia vẫn muốn duy trì mối quan hệ năng lượng mạnh mẽ với Nga. Nga sẵn sàng cung cấp dầu thô thông qua đường ống mới nếu như điều này mang lại lợi ích kinh tế cho Serbia. Đây được xem là một sự sắp xếp có lợi cho cả hai bên, giúp Serbia bảo đảm nguồn cung dầu và đảm bảo sự ổn định kinh tế.
Serbia hiện đang đứng trước một ngã ba đường quan trọng. Quốc gia này nỗ lực đáp ứng các yêu cầu của EU để tiến gần hơn đến việc gia nhập khối, đồng thời phải đối mặt và giải quyết các thách thức kinh tế và áp lực trừng phạt. Dự án đường ống mới với Hungary minh chứng cho việc Serbia khéo léo trong việc cân bằng giữa lợi ích địa chính trị và kinh tế của mình. Các quyết định chiến lược trong lĩnh vực năng lượng sắp tới sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc định hình tương lai của Serbia trên trường quốc tế.