Luật An toàn thực phẩm đã có những đóng góp quan trọng trong việc tạo ra một khuôn khổ pháp lý để quản lý và kiểm soát chất lượng thực phẩm tại Việt Nam. Tuy nhiên, sau hơn 15 năm thực hiện, hệ thống quản lý an toàn thực phẩm hiện nay vẫn còn tồn tại nhiều bất cập cần được giải quyết.
Sự chồng chéo trong phân công và phân cấp giữa các cơ quan quản lý như Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Công Thương đã gây ra những khó khăn trong việc phối hợp và xử lý các vi phạm. Bộ máy tổ chức quản lý an toàn thực phẩm tại địa phương còn thiếu đồng bộ và cồng kềnh, trong khi nguồn lực con người và kinh phí lại hạn chế, dẫn đến công tác thanh tra, kiểm tra chỉ mang tính hình thức.
Một điểm yếu lớn khác là công tác hậu kiểm chưa được chú trọng đúng mức. Doanh nghiệp sau khi tự công bố hoặc đăng ký bản công bố sản phẩm gần như không bị kiểm tra thường xuyên, tạo cơ hội cho thực phẩm kém chất lượng và giả mạo giấy tờ len lỏi vào thị trường. Quảng cáo thổi phồng công dụng của sản phẩm thực phẩm chức năng hoặc thực phẩm bổ sung cũng gây hiểu lầm nghiêm trọng cho người tiêu dùng.
Trước những bất cập này, Bộ Y tế đang xây dựng dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) với nhiều điểm mới. Dự thảo đề xuất tăng cường hậu kiểm, minh bạch hóa trách nhiệm trong toàn chuỗi sản xuất – kinh doanh, đồng thời bổ sung các hành vi bị cấm trong quảng cáo thực phẩm trên nền tảng trực tuyến. Dự thảo cũng đề xuất tăng mức phạt đối với các hành vi vi phạm, lên tới 200 triệu đồng đối với cá nhân và 400 triệu đồng đối với tổ chức.
Mục tiêu của việc sửa đổi Luật An toàn thực phẩm lần này là tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước, cải cách thủ tục hành chính, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và đảm bảo an toàn sức khỏe cộng đồng trong bối cảnh thị trường thực phẩm ngày càng phức tạp. Để đạt được mục tiêu này, việc sửa đổi Luật An toàn thực phẩm cần được thực hiện một cách nghiêm túc và hiệu quả, đảm bảo rằng hệ thống quản lý an toàn thực phẩm tại Việt Nam có thể hoạt động hiệu quả hơn trong tương lai.
Việc tăng cường hậu kiểm và minh bạch hóa trách nhiệm trong toàn chuỗi sản xuất – kinh doanh là những bước tiến quan trọng để nâng cao hiệu quả quản lý an toàn thực phẩm. Đồng thời, việc bổ sung các hành vi bị cấm trong quảng cáo thực phẩm trên nền tảng trực tuyến sẽ giúp ngăn chặn những quảng cáo sai sự thật và bảo vệ người tiêu dùng.
Có thể thấy rằng, việc sửa đổi Luật An toàn thực phẩm là cần thiết để đáp ứng những thách thức mới trong quản lý an toàn thực phẩm tại Việt Nam. Với những điểm mới trong dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi), hy vọng rằng hệ thống quản lý an toàn thực phẩm tại Việt Nam sẽ được cải thiện, góp phần bảo vệ sức khỏe và quyền lợi của người tiêu dùng.
Trong thời gian tới, việc triển khai thực hiện dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) sẽ cần được theo dõi và đánh giá chặt chẽ để đảm bảo rằng những mục tiêu đề ra được thực hiện hiệu quả. Bên cạnh đó, việc tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục về an toàn thực phẩm cũng là một yếu tố quan trọng để nâng cao nhận thức của người tiêu dùng và các doanh nghiệp về tầm quan trọng của an toàn thực phẩm.