Các chuyên gia an ninh mạng từ Lookout vừa phát hiện bốn biến thể mới của phần mềm độc hại DCHSpy, một công cụ gián điệp tinh vi trên nền tảng Android được cho là do nhóm tin tặc MuddyWater phát triển. Nhóm này có liên hệ chặt chẽ với Bộ Tình báo và An ninh Iran (MOIS). Sự xuất hiện của những biến thể mới này trùng với thời điểm căng thẳng giữa Iran và Israel leo thang, cho thấy phần mềm độc hại này liên tục được điều chỉnh để đáp ứng tình hình địa chính trị đang thay đổi.

DCHSpy lần đầu tiên được phát hiện vào năm 2024 và hoạt động như một mô-đun cấy ghép để đánh cắp dữ liệu toàn diện từ thiết bị của nạn nhân. Phần mềm này có khả năng thu thập thông tin đăng nhập, danh bạ, tin nhắn SMS, tệp lưu trữ, vị trí địa lý, nhật ký cuộc gọi, ghi âm âm thanh và ảnh từ camera. Đáng chú ý, DCHSpy còn có khả năng thu thập dữ liệu từ ứng dụng WhatsApp, tăng mức độ xâm nhập vào quyền riêng tư của người dùng.

MuddyWater là một nhóm tin tặc nổi tiếng với các hoạt động nhắm vào các tổ chức viễn thông, quốc phòng, năng lượng và chính phủ ở Trung Đông, Châu Á, Châu Phi, Châu Âu và Bắc Mỹ. DCHSpy được cho là công cụ chủ lực của nhóm này trong các chiến dịch gián điệp nhằm vào các quốc gia và lực lượng đối địch với Iran.

Các phân tích của Lookout chỉ ra rằng cơ sở hạ tầng của DCHSpy chia sẻ địa chỉ IP chỉ huy và kiểm soát với phần mềm gián điệp Android SandStrike, cũng như trojan truy cập từ xa PowerShell do MuddyWater sử dụng. Nhóm này thường áp dụng các chiến thuật phát tán phần mềm độc hại qua URL độc hại, thường được chia sẻ qua ứng dụng Telegram.

Phiên bản mới nhất của DCHSpy không chỉ thu thập dữ liệu WhatsApp mà còn nâng cao khả năng nhận dạng và trích xuất tệp mục tiêu. Dữ liệu bị đánh cắp sẽ được nén, mã hóa bằng mật khẩu từ máy chủ điều khiển và tải lên thông qua giao thức SFTP, giúp kẻ tấn công duy trì sự bí mật.

Kiến trúc mô-đun của DCHSpy cho phép nó được tùy chỉnh dễ dàng để theo kịp tình hình thời sự và khai thác các sự kiện nóng hổi cho các chiến dịch tấn công lừa đảo.

Mồi nhử StarLink và các ứng dụng giả mạo trên Telegram

Sau các vụ tấn công làm gián đoạn internet tại Iran, các phiên bản DCHSpy mới đã sử dụng mồi nhử dưới dạng ứng dụng VPN có chủ đề StarLink. Một tệp độc hại được ngụy trang như một VPN hợp pháp, đánh lừa người dùng bằng lời mời gọi truy cập internet qua vệ tinh.

Chiến lược quen thuộc của MuddyWater là giả dạng các ứng dụng phổ biến như VPN hoặc phần mềm ngân hàng để phát tán mã độc. Chúng quảng bá thông qua Telegram, lợi dụng các dịch vụ như EarthVPN, ComodoVPN với nội dung chống chế độ bằng tiếng Anh và tiếng Ba Tư, nhắm vào nhà báo, nhà hoạt động và những người bất đồng chính kiến.

Những liên kết dẫn đến các trang web đơn giản chứa tệp APK độc hại, sử dụng thông tin giả như địa chỉ doanh nghiệp tại Canada hoặc Romania để tạo lòng tin. Đây là phương pháp từng được sử dụng trong chiến dịch HideVPN vào tháng 7/2024.

DCHSpy là một phần trong xu hướng rộng hơn mà Lookout đang theo dõi, với ít nhất 17 nhóm phần mềm độc hại di động liên quan đến hơn 10 chiến dịch APT của Iran trong hơn một thập kỷ. Những chiến dịch này thường kết hợp các công cụ mã nguồn mở như Metasploit, AndroRat, AhMyth trong chiến dịch theo dõi từ xa.

Khi căng thẳng ở Trung Đông tiếp diễn sau lệnh ngừng bắn, Lookout tiếp tục theo dõi sự tiến hóa của DCHSpy và cam kết cung cấp thông tin tình báo cập nhật cho cộng đồng an ninh mạng.

Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) vừa phát đi cảnh báo về một hình thức lừa đảo mới nhắm vào người dùng điện thoại Android và iPhone. Theo đó, tội phạm công nghệ đang lợi dụng nỗi sợ hãi của người dùng bằng cách giả danh đặc vụ liên bang hoặc cảnh sát, gọi điện thông báo rằng người dùng đang bị điều tra hoặc có lệnh bắt giữ, từ đó yêu cầu chuyển tiền để giải quyết vấn đề.

Tại bang Massachusetts, đã có hơn 500 nạn nhân bị mất 9 triệu USD vì các chiêu trò này trong năm 2024. Các đối tượng thường sử dụng công nghệ giả mạo số điện thoại, khiến nạn nhân tin rằng họ đang nhận cuộc gọi từ cơ quan thực thi pháp luật, sau đó yêu cầu chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin bảo mật. FBI khẳng định rằng cơ quan thực thi pháp luật và liên bang không bao giờ gọi điện đe dọa bắt giữ hoặc yêu cầu chuyển tiền.

Tại Boston và nhiều thành phố khác, số vụ lừa đảo dạng này đang gia tăng. Đại diện FBI Boston, ông Ted Docks, nhấn mạnh rằng người dân không nên hoảng loạn hay làm theo yêu cầu của người gọi, mà hãy xác minh lại thông tin bằng cách liên hệ trực tiếp với cơ quan chức năng.

Tương tự, tại Việt Nam, các thủ đoạn lừa đảo qua điện thoại cũng ngày càng tinh vi. Đối tượng thường giả danh cán bộ công an, tòa án, viện kiểm sát, hoặc nhân viên ngân hàng để gọi điện thông báo nạn nhân có liên quan đến vụ án, có lệnh bắt giữ, hoặc tài khoản ngân hàng bị khóa. Chúng yêu cầu nạn nhân cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP, hoặc chuyển tiền để xác minh hoặc giải quyết.

Công an nhiều địa phương đã công bố danh sách các số điện thoại lừa đảo và khuyến cáo người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, không làm theo hướng dẫn của các cuộc gọi nghi vấn, đặc biệt là yêu cầu cài đặt ứng dụng lạ hoặc chuyển tiền đến tài khoản không rõ ràng.

Bộ Công an khẳng định rằng khi làm việc với cá nhân, tổ chức, cơ quan chức năng sẽ có văn bản thông báo hoặc làm việc trực tiếp, tuyệt đối không yêu cầu chuyển tiền, cung cấp mã OTP, mật khẩu qua điện thoại hay mạng xã hội. Người dân cần nâng cao cảnh giác, chia sẻ thông tin đến người thân, đặc biệt là người lớn tuổi, nhóm dễ trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo công nghệ cao hiện nay.

Nếu nhận được cuộc gọi lạ với nội dung gây áp lực hoặc đe dọa, người dân hãy cúp máy ngay lập tức và liên hệ với cơ quan chức năng để được hỗ trợ. Để biết thêm thông tin về các hình thức lừa đảo và cách phòng tránh, vui lòng truy cập vào trang web chính thức của FBI hoặc trang web của Bộ Công an Việt Nam để cập nhật thông tin mới nhất.

Người dùng iPhone và Android cần cảnh giác trước phần mềm gián điệp SparkKitty, một công cụ độc hại có khả năng đánh cắp dữ liệu cá nhân và chiếm đoạt tài sản. Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (PA05) Công an TP.HCM đã phát đi cảnh báo về phần mềm này sau khi được các chuyên gia bảo mật Kaspersky phát hiện.

SparkKitty có khả năng tấn công trên cả hệ điều hành iOS và Android, hai nền tảng di động phổ biến hiện nay. Phần mềm gián điệp này sử dụng công nghệ nhận diện ký tự quang học (OCR) để quét toàn bộ ảnh chụp màn hình trong thư viện ảnh của người dùng, nhằm tìm kiếm các dữ liệu nhạy cảm như mật khẩu, mã khôi phục ví tiền điện tử…

Khi phát hiện thông tin nhạy cảm, SparkKitty sẽ gửi dữ liệu bị đánh cắp về máy chủ do tin tặc điều khiển. Điều này có thể dẫn đến việc người dùng bị mất cắp thông tin cá nhân, thậm chí là mất tài sản nếu thông tin bị đánh cắp liên quan đến tài khoản ngân hàng hoặc ví tiền điện tử.

Trước mối đe dọa này, PA05 đưa ra khuyến cáo cụ thể cho người dùng. Thứ nhất, không nên lưu trữ hình ảnh chứa thông tin nhạy cảm trên điện thoại. Thứ hai, tuyệt đối không cài đặt các ứng dụng không rõ nguồn gốc, vì chúng có thể chứa phần mềm độc hại như SparkKitty.

Người dùng cũng nên hạn chế cấp quyền truy cập thư viện ảnh cho các ứng dụng lạ. Thường xuyên kiểm tra lại danh sách quyền truy cập của các ứng dụng đã cài đặt trên điện thoại để phát hiện và ngăn chặn các ứng dụng đáng ngờ.

Nếu người dùng nghi ngờ bị xâm phạm dữ liệu cá nhân hoặc phát hiện các ứng dụng đáng ngờ, cần liên hệ ngay với cơ quan công an để được hỗ trợ. Đối với những người đã tải về ứng dụng SparkKitty, cần gỡ ngay khỏi thiết bị để bảo vệ an toàn thông tin cá nhân.

Để phòng tránh, người dùng nên tăng cường cảnh giác và bảo mật thông tin cá nhân bằng cách sử dụng các phần mềm bảo mật uy tín, thường xuyên cập nhật hệ điều hành và các ứng dụng, cũng như tuân thủ các khuyến cáo của cơ quan chức năng.

Trong trường hợp cần thêm thông tin hoặc hỗ trợ, người dùng có thể liên hệ với Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (PA05) Công an TP.HCM qua các kênh thông tin chính thức. Hãy luôn ưu tiên bảo mật thông tin cá nhân và sử dụng các thiết bị di động một cách an toàn.

Tham khảo thêm thông tin về các phần mềm bảo mật tại https://www.kaspersky.com/ để nâng cao kiến thức và bảo vệ bản thân trước các mối đe dọa trực tuyến.