Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, Ngoại trưởng Áo Beate Meinl-Reisinger đã kêu gọi tổ chức một cuộc thảo luận toàn quốc về việc liệu Áo có nên theo đuổi tư cách thành viên trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) hay không. Điều này đã gây ra một số chú ý và tranh luận trong bối cảnh chính sách trung lập lâu dài của Áo.

Ngoại trưởng Meinl-Reisinger cho rằng chính sách trung lập hiện tại không đủ để đảm bảo an ninh cho Áo, đặc biệt là sau những hành động gây hấn của Nga gần đây. Bà đề xuất một cuộc thảo luận toàn diện về chính sách an ninh và vai trò của NATO trong bối cảnh hiện tại. Tuy nhiên, bà cũng thừa nhận rằng hiện tại chưa có sự ủng hộ đa số từ nghị viện hoặc công chúng Áo đối với việc gia nhập NATO.

Áo đã duy trì chính sách trung lập về mặt hiến pháp kể từ năm 1955. Mặc dù tham gia vào các hoạt động hợp tác quốc phòng với Liên minh châu Âu (EU) và chương trình Đối tác vì Hòa bình của NATO, Áo vẫn chưa theo đuổi tư cách thành viên đầy đủ trong liên minh này.

Sự việc này diễn ra trong bối cảnh Áo đang phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng về việc củng cố vị thế quốc phòng để đối phó với cuộc xung đột ở Ukraine. Các quốc gia châu Âu khác vốn có chính sách trung lập cũng đang xem xét lại liên kết chiến lược của họ.

Áo dự kiến tăng chi tiêu quốc phòng trong những năm tới, nhưng sự ủng hộ của công chúng đối với việc gia nhập NATO vẫn còn thấp. Một cuộc thăm dò gần đây chỉ ra rằng 21% người Áo ủng hộ việc gia nhập NATO, trong khi 61% phản đối.

Việc Áo gia nhập NATO sẽ có ý nghĩa quan trọng đối với quốc phòng Trung Âu, đặc biệt sau khi Phần Lan và Thụy Điển đã từ bỏ lập trường trung lập lâu dài của họ và gia nhập NATO. Áo cũng đang tham gia vào các sứ mệnh quân sự của EU và là một bên ký kết La bàn Chiến lược của EU.

Ngoại trưởng Meinl-Reisinger nhấn mạnh rằng tính trung lập không nên là rào cản ngăn cản Áo tham gia vào quá trình hội nhập quốc phòng châu Âu. Bà cũng nhấn mạnh rằng Áo cần phải đảm bảo rằng họ không bị tụt hậu trong quá trình này.

Euractiv và các nguồn tin khác cho thấy rằng cuộc thảo luận về tư cách thành viên NATO của Áo sẽ tiếp tục là một chủ đề nóng trong thời gian tới.

Trong bối cảnh căng thẳng tại Ukraine leo cao, Ngoại trưởng Áo, bà Michaela Meinl-Reisinger, đã lên tiếng về khả năng nước này tham gia vào liên minh quân sự NATO. Kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine vào tháng 2 năm 2022, các quan chức Áo đương nhiệm và tiền nhiệm đã nhiều lần bày tỏ quan tâm đến việc đánh giá lại tư cách thành viên tiềm năng của Áo trong NATO, dù Áo đã duy trì quan điểm trung lập kể từ năm 1955.

Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Welt của Đức, Ngoại trưởng Meinl-Reisinger nhấn mạnh rằng chỉ sự trung lập thôi không thể bảo vệ được Áo. Theo bà, Áo cần có năng lực tự vệ mạnh mẽ hơn và quan hệ đối tác an ninh sâu sắc hơn. Bà cũng bày tỏ sự cởi mở với việc có một cuộc tranh luận công khai về tương lai của chính sách an ninh và quốc phòng của nước này.

Mặc dù hiện tại, đa số thành viên quốc hội và dân chúng Áo không ủng hộ việc gia nhập NATO, Ngoại trưởng Meinl-Reisinger tin rằng cuộc tranh luận này có thể mang lại nhiều kết quả tích cực. Áo hiện không phải là thành viên của NATO nhưng đã tham gia vào nhiều sứ mệnh hòa bình do Liên minh châu Âu (EU) dẫn đầu và ủng hộ Chính sách an ninh và quốc phòng chung của EU.

Về vấn đề trung lập, Ngoại trưởng Meinl-Reisinger cho rằng không nên bị hiểu nhầm là thụ động. “Chúng ta không thể ngồi yên và nói rằng nếu chúng ta không làm gì với ai, thì sẽ không ai làm gì với chúng ta. Thế giới đã thay đổi,” bà phát biểu. Điều này cho thấy một sự thay đổi trong quan điểm của Áo về vấn đề an ninh và quốc phòng trong bối cảnh hiện tại.

Sau khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra, Phần Lan và Thụy Điển đã đưa ra quyết định lịch sử xin gia nhập NATO. Phần Lan trở thành thành viên thứ 31 của NATO vào tháng 4 năm 2023 và Thụy Điển gia nhập liên minh vào tháng 3 năm 2024. Ukraine cũng đã nộp đơn xin gia nhập NATO theo thủ tục nhanh chóng vào tháng 9 năm 2022. Tuy nhiên, triển vọng NATO kết nạp Ukraine hiện vẫn còn rất mờ nhạt.

Quan điểm của Ngoại trưởng Meinl-Reisinger về việc gia nhập NATO mở ra một cuộc tranh luận mới về chính sách an ninh và quốc phòng của Áo. Việc Áo có quyết định gia nhập NATO hay không sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm cả quan điểm của dân chúng và các quyết định chính trị trong tương lai.