Bộ Nội vụ vừa có hướng dẫn chi tiết về chế độ và chính sách dành cho cán bộ, công chức được điều chuyển công tác đến các đơn vị hành chính thuộc vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn. Hướng dẫn này xuất phát từ các quy định tại Nghị quyết số 76 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nhằm đảm bảo quyền lợi và chế độ đãi ngộ cho cán bộ, công chức khi được điều chuyển công tác tại các vùng đặc biệt khó khăn.

Trường hợp của ông Lê Văn Trọng, công chức tại một huyện cũ trước khi sáp nhập, được cấp có thẩm quyền phân công và bố trí công tác tại xã đặc biệt khó khăn từ ngày 1/7. Hiện tại, ông Trọng đang hưởng hệ số phụ cấp khu vực là 0,4 và đang thắc mắc về các chế độ, chính sách mà ông sẽ được hưởng khi điều chuyển công tác tại xã đặc biệt khó khăn.

Theo khoản 4 Điều 11 Nghị quyết số 76, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nêu rõ rằng: cán bộ, công chức, viên chức chịu ảnh hưởng từ việc sắp xếp đơn vị hành chính mà vẫn tiếp tục là cán bộ, công chức, viên chức tại các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị sẽ giữ nguyên chế độ chính sách tiền lương và phụ cấp chức vụ (nếu có) hiện hưởng trong thời gian 6 tháng kể từ khi có văn bản bố trí công tác. Sau thời gian này, họ sẽ thực hiện chế độ, chính sách và phụ cấp chức vụ theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, Điều 13 Nghị quyết số 76 cũng quy định rằng người dân, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, người hưởng lương trong lực lượng vũ trang trên địa bàn đơn vị hành chính sắp xếp sẽ tiếp tục hưởng chế độ, chính sách đặc thù áp dụng theo vùng, theo khu vực hoặc theo đơn vị hành chính như trước khi sắp xếp cho đến khi có quyết định mới của cấp có thẩm quyền.

Nếu ông Trọng được điều chuyển công tác đến đơn vị hành chính thuộc vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn như huyện đảo Trường Sa, Hoàng Sa, DK1; các xã khu vực III thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi, xã đảo đặc biệt khó khăn theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ; các thôn, buôn, xóm, bản, làng, phum, sóc, ấp… đặc biệt khó khăn theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, thì ông sẽ được hưởng các chế độ theo Nghị định số 76.

Cụ thể, các khoản phụ cấp mà ông Trọng có thể được hưởng bao gồm: phụ cấp thu hút; phụ cấp công tác lâu năm ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn mức 0,5-1,0, tùy theo thời gian thực tế làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn; trợ cấp lần đầu khi nhận công tác ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn bằng 10 tháng lương cơ sở tại thời điểm nhận công tác; trợ cấp 12 tháng lương cơ sở cho hộ gia đình, tiền tàu xe, cước hành lý cho các thành viên trong gia đình… nếu có gia đình cùng đến công tác.

Bên cạnh đó, cán bộ, công chức còn được hưởng trợ cấp tiền mua và vận chuyển nước ngọt và sạch; trợ cấp một lần khi chuyển công tác ra khỏi vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn hoặc khi nghỉ hưu (có từ đủ 10 năm công tác trở lên); thanh toán tiền tàu xe khi đi và về thăm gia đình khi nghỉ hàng năm, nghỉ ngày lễ, tết, nghỉ việc riêng; trợ cấp tham quan, học tập, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ; phụ cấp ưu đãi theo nghề; phụ cấp lưu động và phụ cấp dạy tiếng dân tộc thiểu số đối với nhà giáo, viên chức quản lý giáo dục.

Thông tin chi tiết về các chế độ và chính sách dành cho cán bộ, công chức có thể được tham khảo tại địa chỉ chính thức của Bộ Nội vụ và các văn bản pháp luật liên quan.

Bộ Chính trị đã đưa ra yêu cầu giải quyết dứt điểm chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức bị tác động bởi sắp xếp tổ chức bộ máy trong kết luận số 183-KL/TW về triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Theo đó, Bộ Chính trị giao các cơ quan liên quan thực hiện một số nhiệm vụ quan trọng. Thứ nhất, khẩn trương tổ chức tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ công chức, viên chức cấp xã. Bộ Nội vụ được giao phối hợp với các bộ, ngành liên quan xây dựng bộ công cụ đánh giá hiệu quả công việc để làm thước đo chất lượng công chức, viên chức. Nhiệm vụ này cần hoàn thành trước ngày 31.8.2025.

Bộ Nội vụ cùng các bộ, ngành liên quan cũng được giao nhiệm vụ nghiên cứu, ban hành hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành quy định về chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức chịu sự tác động do sắp xếp tổ chức bộ máy. Đối tượng bao gồm cán bộ, công chức, viên chức và người lao động có từ đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc có đủ 15 năm trở lên làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn và đã đủ tuổi nghỉ hưu. Ngoài ra, còn bao gồm cán bộ cấp xã trở lên đang hưởng chế độ hưu trí, chế độ mất sức lao động, chế độ bệnh binh và người lao động làm việc tại các Hội do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ ở cấp tỉnh, cấp huyện.

Bộ Tư pháp được giao nhiệm vụ rà soát, tổng hợp và lấy ý kiến các bộ, ngành để đề xuất phương án hoàn thiện pháp luật về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền khi tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Đáng chú ý, Bộ Chính trị yêu cầu các bộ, ban, ngành và địa phương chỉ đạo xử lý giải quyết dứt điểm chế độ, chính sách đối với các đối tượng cán bộ, công chức chịu sự tác động do sắp xếp tổ chức bộ máy trước ngày 31.8.2025. Sau thời điểm này, việc giải quyết chế độ, chính sách sẽ kết thúc.

Xem thêm: Thông tin từ Bộ Chính trị về việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Trong dịp nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 năm 2025, cán bộ, công chức, viên chức làm việc trong khu vực Nhà nước sẽ được nghỉ tối đa 4 ngày. Đối với người lao động trong khu vực doanh nghiệp, người sử dụng lao động có thể chọn nghỉ thêm 1 ngày trước hoặc sau ngày 2/9, với điều kiện tối thiểu nghỉ 2 ngày.

Theo thông báo chi tiết về lịch nghỉ các ngày lễ, Tết trong năm 2025 của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, trong Lễ Quốc khánh năm 2025, công chức, viên chức sẽ được nghỉ 4 ngày, từ thứ Bảy ngày 30/8 đến hết thứ Ba ngày 2/9 Dương lịch. Đợt nghỉ này bao gồm 2 ngày nghỉ lễ Quốc khánh và 2 ngày nghỉ hằng tuần.

Các cơ quan, đơn vị thực hiện lịch nghỉ lễ Quốc khánh được lưu ý thực hiện bố trí, sắp xếp các bộ phận ứng trực theo quy định và làm việc hợp lý để giải quyết công việc liên tục, bảo đảm tốt công tác phục vụ tổ chức và Nhân dân.

Đối với người lao động không trong khu vực doanh nghiệp, người sử dụng lao động quyết định lựa chọn phương nghỉ lễ Quốc khánh như sau: Nghỉ thứ Ba ngày 2/9 Dương lịch và lựa chọn 1 trong 2 ngày thứ Hai ngày 1/9 hoặc thứ Tư ngày 3/9. Nhà nước khuyến khích người sử dụng lao động áp dụng thời gian nghỉ lễ Quốc khánh năm 2025 cho người lao động như quy định đối với công chức, viên chức.

Nếu ngày nghỉ hằng tuần trùng ngày nghỉ lễ, Tết thì người lao động được nghỉ bù ngày nghỉ hằng tuần vào ngày làm việc kế tiếp theo quy định tại Bộ luật Lao động 2019. Các cơ quan, đơn vị không thực hiện lịch nghỉ cố định thứ Bảy và Chủ Nhật hằng tuần sẽ căn cứ vào chương trình, kế hoạch cụ thể của đơn vị để bố trí lịch nghỉ cho phù hợp, theo đúng quy định của pháp luật.

Năm 2025, cán bộ, công chức, viên chức và người lao động thuộc các cơ quan hành chính, sự nghiệp, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội không làm việc thứ Bảy, Chủ Nhật sẽ được nghỉ 22 ngày lễ, Tết, gồm 11 ngày lễ chính thức và 11 ngày nghỉ bù, nghỉ liên tiếp do rơi vào ngày nghỉ hằng tuần, hoán đổi ngày làm việc.

Đối với người lao động không làm việc trong khu vực công thì còn tùy thuộc vào lịch nghỉ của công ty, doanh nghiệp. Song cơ quan quản lý khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng thời gian nghỉ các ngày lễ, Tết trong năm cho người lao động như quy định đối với công chức, viên chức.

Kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 sắp tới cũng là kỳ nghỉ lễ cuối cùng trong năm 2025 của người lao động. Về tiền lương nếu đi làm vào dịp lễ Quốc khánh 2/9, được căn cứ theo Điều 98 Bộ luật Lao động 2019 quy định về tiền lương làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm.

Theo đó, người lao động làm thêm giờ vào ngày nghỉ lễ, Tết, ngày nghỉ có hưởng lương, ít nhất bằng 300% chưa kể tiền lương ngày lễ, Tết, ngày nghỉ có hưởng lương đối với người lao động hưởng lương ngày. Người lao động làm việc vào ban đêm thì được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương, tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương thực trả theo công việc của ngày làm việc bình thường.

Trường hợp làm thêm giờ vào ban đêm, thì ngoài việc trả lương theo quy định trên, người lao động còn được trả thêm 20% tiền lương, tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc làm vào ban ngày của ngày nghỉ lễ, Tết.

Về mức thưởng dịp này, Luật hiện hành quy định thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động. Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở.

Như vậy, việc thưởng hay không sẽ do người sử dụng lao động quyết định. Tuy nhiên, nếu trong quy chế thưởng của đơn vị có quyết định về việc thưởng cho nhân viên vào ngày lễ Quốc khánh thì người lao động vẫn sẽ được thưởng vào dịp lễ này.

Trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh việc xây dựng một nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và tăng tốc trong quá trình Chính phủ số hóa, việc cải cách thể chế đang trở thành một yếu tố quan trọng. Quốc hội và Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản pháp luật và nghị quyết với mục tiêu đổi mới và hoàn thiện thể chế, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của đất nước. Tuy nhiên, việc cải cách hành vi công vụ vẫn còn nhiều thách thức, gây ra độ trễ trong việc triển khai các chính sách mới.

PGS.TS Bế Trung Anh, Ủy viên và là đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Công tác đại biểu, nhấn mạnh rằng việc cải cách hành vi công vụ là rất cần thiết để đảm bảo hiệu quả của cải cách thể chế. Ông cho rằng nếu không có sự thay đổi trong hành vi công vụ, các cải cách thể chế sẽ chỉ dừng lại ở văn bản. “Chuyển đổi thể chế không chỉ là sự thay đổi về nội dung văn bản pháp luật mà còn là quá trình thay đổi cách thức tổ chức quyền lực, phân công trách nhiệm và phương thức tương tác giữa Nhà nước với người dân”, ông nói.

Ông Bế Trung Anh chỉ ra rằng hiện nay vẫn còn nhiều biểu hiện của quán tính thể chế và hành vi công vụ, như tâm lý ‘xin – cho’, sợ trách nhiệm, chờ hướng dẫn dưới luật. Những biểu hiện này đã gây ra nhiều khó khăn trong việc triển khai các chính sách mới. Để giải quyết vấn đề này, ông đề xuất cần có một tổ hợp giải pháp đồng bộ, bao gồm tái thiết kế văn hóa công vụ dựa trên tư duy phục vụ, gắn chỉ số hài lòng với đánh giá cán bộ, cải tiến hệ thống phản hồi công dân, đưa tiếp cận số vào chính sách công vụ và khuyến khích thử nghiệm đổi mới hành chính.

Ông cũng nhấn mạnh rằng không thể kỳ vọng một bộ máy hành chính có thể ‘cất cánh’ chỉ bằng thay đổi luật. Cải cách hành vi công vụ phải đi cùng với cải cách thể chế. Nếu thể chế là đường băng, thì hành vi công vụ là động cơ. Không có động cơ đủ mạnh, bộ máy sẽ không thể cất cánh. Thực tế cho thấy, cải cách hành vi công vụ là khâu ít được để ý, nhưng lại là chìa khóa thành công trong quá trình thể chế hóa các chủ trương lớn của Đảng.

Nếu không có chuyển biến rõ rệt trong thái độ, kỹ năng, văn hóa và trách nhiệm của công chức, thì những nỗ lực lập pháp – dù có tầm nhìn – cũng sẽ bị trì hoãn trong thực tế. Vì vậy, mọi thiết kế thể chế cần đi kèm cơ chế thực thi linh hoạt và bộ chỉ số giám sát hành vi cụ thể. Cần thấy một cách rõ ràng, cụ thể giải pháp đột phá về thể chế và tổ chức để buộc bộ máy thực thi thay đổi hành vi thực chất, không chỉ bằng lời kêu gọi, mà bằng cơ chế giám sát, kiểm soát quyền lực và gắn trách nhiệm cán bộ với kết quả hỗ trợ khu vực tư nhân.

Chỉ khi hành vi công vụ được cải cách sâu sắc, đồng bộ và có hệ thống, những khát vọng phát triển mà các nghị quyết của Đảng và pháp luật của Quốc hội vạch ra mới có thể trở thành hiện thực. Khi đó, cải cách thể chế mới đi đến đích cuối cùng: thay đổi đời sống người dân và nâng cao hiệu quả quản trị quốc gia.

Trong chương trình truyền hình “Nhịp sống365” ngày 4-8-2025, một số thông tin đáng chú ý đã được đề cập trong phần “5 phút biết hết” vào sáng cùng ngày. Cụ thể, chương trình tập trung vào thông tin về việc Đồng Nai chủ động ứng phó với mức thuế đối ứng 20% từ Hoa Kỳ. Thông tin này được coi là một trong những điểm nhấn quan trọng trong ngày.

Bên cạnh đó, vào ngày 2-8-2025, chương trình truyền hình “Nhịp sống365” cũng đã mang đến một số thông tin đáng chú ý khác. Theo đó, địa phương đang đẩy mạnh việc phát triển xã Xuân Hòa theo hướng công nghiệp, thương mại – dịch vụ. Đây là một trong những hướng đi được coi là phù hợp với tình hình thực tế và nhu cầu phát triển của địa phương.

Ngoài ra, chương trình ngày 2-8-2025 cũng đề cập đến tình hình bố trí căn hộ cho cán bộ, công chức sau quá trình sáp nhập tỉnh tại Đồng Nai. Thông tin này được đánh giá là có ý nghĩa quan trọng đối với những người đang quan tâm đến quá trình sắp xếp và kiện toàn bộ máy hành chính của tỉnh.

Một thông tin khác cũng được đề cập trong chương trình ngày 2-8-2025 là tình quân dân ở vùng đồng bào dân tộc Chơro. Thông tin này cho thấy sự quan tâm của chương trình đối với đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số và việc xây dựng mối quan hệ giữa quân đội và nhân dân trong khu vực.

Việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp tại nhiều địa phương đang gặp phải khó khăn trong quá trình vận hành do đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã còn thiếu chuyên môn và kỹ năng. Để khắc phục tình trạng này, các địa phương đang chủ động đề xuất với Bộ Nội vụ để được hỗ trợ đào tạo cấp tốc đội ngũ cán bộ, công chức nhằm đáp ứng yêu cầu vận hành mô hình chính quyền hai cấp hiệu quả.

Ông Nguyễn Viết Hưng, Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Nghệ An, cho biết nhiều cán bộ cấp xã hiện nay còn bỡ ngỡ, chưa quen với nhiệm vụ được giao. Sở đã thành lập 5 tổ công tác để hỗ trợ các xã, tuy nhiên vẫn cần sự hỗ trợ từ Bộ Nội vụ. Tương tự, tại Hà Nội, bà Nguyễn Thị Liễu, Phó giám đốc Sở Nội vụ, cho biết một số cán bộ thuộc cấp xã cũ gần như ‘trắng’ về chuyên môn vì yêu cầu công việc mới hiện nay rất khác. Sở Nội vụ Hà Nội kiến nghị Bộ sớm ban hành đề cương tập huấn về kỹ năng, tình huống và nghiệp vụ chuyên sâu.

Việc tổ chức lại bộ máy cũng kéo theo khối lượng công việc tăng mạnh. Ông Hưng nhận định chủ tịch UBND xã hiện nay phải kiêm nhiệm cả phần việc của chủ tịch huyện và xã trước đây, trong khi bộ máy giúp việc lại vừa thiếu người, vừa thiếu chuyên môn. Tại Lâm Đồng, lãnh đạo Sở Nội vụ nêu ra một trường hợp điển hình là một chuyên viên từng tinh thông chuyên môn tại cấp tỉnh, nhưng khi về xã – nơi được chuyển giao về hơn 1.000 thủ tục hành chính – cũng gặp nhiều khó khăn ban đầu.

Nhiều địa phương đã chủ động tìm giải pháp để hỗ trợ cán bộ, công chức cấp xã. Tại Đà Nẵng, lãnh đạo Sở Nội vụ cho biết đã phối hợp với VNPT, các trường đại học công nghệ thông tin và đội ngũ thanh niên tình nguyện để hỗ trợ vận hành hệ thống mới ở cấp xã. Lâm Đồng cũng thành lập các đoàn công tác từ cấp sở, ngành đến tận xã để hướng dẫn trực tiếp. Tuy nhiên, lãnh đạo các địa phương đều khẳng định đây chỉ là giải pháp tình thế, điều cần thiết hơn là Bộ Nội vụ sớm ban hành khung chương trình đào tạo phù hợp với yêu cầu mới.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định cần tăng cường tạm thời đội ngũ có chuyên môn sâu cho cấp xã. Bà nhấn mạnh cần đánh giá công khai, dân chủ, chính xác đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã để cơ cấu lại và nâng cao chất lượng. Bộ Nội vụ sẽ tham mưu để ban hành nghị định về áp dụng KPI đánh giá cán bộ, công chức. Đồng thời, cần quan tâm đầy đủ đến điều kiện sống, tư tưởng của cán bộ khi điều chuyển về trung tâm hành chính mới.

Đề xuất của các địa phương và chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho thấy việc đào tạo và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã đang là một thách thức lớn. Bài toán này cần được giải quyết một cách triệt để để đảm bảo hiệu quả của mô hình chính quyền hai cấp./p>

Tổng kết lại, các địa phương và Bộ Nội vụ đang cùng chung tay giải quyết những thách thức về đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trong quá trình triển khai mô hình chính quyền hai cấp. Với sự hỗ trợ và chỉ đạo quyết liệt từ Bộ Nội vụ, hy vọng rằng chất lượng và hiệu quả của mô hình này sẽ được nâng cao trong thời gian tới.

…