Nhiều nhân viên y tế đang phải đối mặt với mức phụ cấp chưa phù hợp với tình hình thực tế đời sống. Các mức phụ cấp này đã được áp dụng từ năm 2011 và sau 14 năm, chúng đã trở nên quá thấp và không còn phù hợp với thực tế. Các nhân viên y tế đang kêu gọi tăng mức phụ cấp để có thể đảm bảo cuộc sống.

Bác sĩ Cao Thị Mỹ Linh, công tác tại một bệnh viện ở TP HCM, cho biết rằng phụ cấp phẫu thuật và tiền trực vẫn giữ nguyên trong khi công việc ngày càng nhiều. Một phiên trực 24/24 giờ chỉ nhận được 90.000 đồng là quá thấp. Nếu tăng mức phụ cấp phẫu thuật, trực sẽ động viên rất lớn đối với cán bộ, nhân viên y tế làm việc tại các bệnh viện công.

Chị Lê Thị Lành, một y tá xã tại TP HCM, cũng phản ánh mức hỗ trợ tiền một phiên trực là 15.000 đồng/người là vô cùng thấp. Mức sống tại TP HCM rất cao, 15.000 đồng thì không thể mua được một suất cơm.

Bộ Y tế đang lấy ý kiến dự thảo nghị định của Chính phủ quy định một số chế độ phụ cấp đặc thù đối với công chức, viên chức, người lao động trong các cơ sở y tế công lập, chế độ phụ cấp chống dịch; chế độ hỗ trợ nhân viên y tế thôn, tổ dân phố và cô đỡ thôn, bản.

Trong dự thảo này, Bộ Y tế đề xuất tăng phụ cấp trực, phụ cấp phẫu thuật, mức hỗ trợ lên gần 3 lần, đồng thời bổ sung thêm một số nhóm đối tượng được áp dụng là viên chức, người làm việc theo chế độ hợp đồng lao động làm việc tại các cơ sở cấp cứu ngoại viện, các tổ chức giám định tư pháp công lập về pháp y thuộc ngành y tế và Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người.

Cụ thể, Bộ Y tế đề xuất các mức phụ cấp trực và hỗ trợ như sau:

– Mức phụ cấp trực của người lao động trực 24/24 giờ vào ngày làm việc:

• + Bệnh viện hạng I, hạng đặc biệt; Viện Pháp y tâm thần Trung ương; Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa là 325.000 đồng/người/phiên trực.
• + Bệnh viện hạng II; Viện Pháp y quốc gia; Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực; Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người là 255.000 đồng/người/phiên trực.
• + Các bệnh viện còn lại và các cơ sở khác tương đương; Trung tâm Pháp y cấp tỉnh; Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người; cơ sở cấp cứu ngoại viện là 185.000 đồng/người/phiên trực.
• + Trạm y tế xã, trạm y tế quân dân y, bệnh xá quân dân y là 70.000 đồng/người/phiên trực.

– Mức hỗ trợ tiền ăn là 40.000 đồng/người/phiên trực.

Dự thảo cũng đề xuất, người lao động được nghỉ và được hưởng nguyên lương sau khi tham gia trực. Trực 24/24 giờ vào ngày thường, ngày nghỉ hằng tuần được nghỉ bù 1 ngày; trực 24/24 giờ vào các ngày lễ, Tết được nghỉ bù 2 ngày. Người làm việc theo ca 12/24 giờ hoặc ca 16/24 giờ được nghỉ ít nhất 12 giờ tiếp theo. Trường hợp cơ sở y tế huy động người lao động làm việc vào giờ nghỉ trên thì phải trả tiền lương làm thêm giờ theo quy định của pháp luật về lao động.

Bộ phim tài liệu mới đây “Life After” của đạo diễn Reid Davenport đã đặt ra những câu hỏi sâu sắc và nóng bỏng về hỗ trợ y tế trong cái chết (medical aid in dying – MAiD) và quyền tự chủ cá nhân. Đặc biệt, bộ phim đã làm sáng tỏ những thách thức và khó khăn mà người khuyết tật phải đối mặt trong việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc phù hợp và đạt được một cuộc sống có ý nghĩa.

Câu chuyện của Elizabeth Bouvia, một phụ nữ trẻ mắc chứng bại não nặng vào năm 1983, đã trở thành tâm điểm của bộ phim. Trường hợp của cô đã khơi mào một cuộc tranh luận toàn quốc về ‘quyền được chết’ và nhu cầu cấp thiết về chăm sóc và hỗ trợ cho người khuyết tật. Bouvia đã tìm kiếm quyền hợp pháp để được “chết đói” do không có đủ nguồn lực và chăm sóc cần thiết để sống một cách trọn vẹn. Mặc dù còn trẻ, cô đã đưa ra một lập luận mạnh mẽ về việc xã hội không cung cấp cho cô những gì cần thiết để sống một cuộc sống có ý nghĩa.

Cuộc chiến pháp lý của Bouvia đã trở thành một bước ngoặt trong phong trào đòi quyền được chết. Tuy nhiên, cuối cùng, nhà nước đã đứng về phía bệnh viện, trích dẫn nghĩa vụ đạo đức của mình là “trước tiên không gây hại”. Trường hợp của Bouvia đã làm nổi bật lên những thách thức và hạn chế trong việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc phù hợp cho người khuyết tật.

Đạo diễn Reid Davenport, người cũng bị bại não, cùng với nhà sản xuất Colleen Cassingham, đã thực hiện “Life After” để khám phá bối cảnh hiện tại của MAiD và những tác động lớn của việc mở rộng các chính sách này ở Canada. Tại đây, hầu như bất kỳ ai khuyết tật đều có thể nộp đơn xin trợ tử. Bộ phim là một diễn đàn cho những tiếng nói đa dạng, làm sáng tỏ những góc nhìn đa chiều xoay quanh vấn đề phức tạp này.

Bộ phim cũng đề cập đến những vấn đề liên quan đến chất lượng cuộc sống, sự kỳ thị người khuyết tật và những định kiến xã hội mà người khuyết tật phải đối mặt. Davenport và Cassingham nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về một sự thay đổi xã hội, ưu tiên việc chăm sóc, nuôi dưỡng các mối quan hệ bền chặt và coi trọng sự phụ thuộc lẫn nhau, thay vì coi cái chết như một giải pháp cho những thất bại mang tính hệ thống.

Cuối cùng, “Life After” không chỉ xem xét lại trường hợp then chốt của Elizabeth Bouvia, mà còn là một hành trình tìm hiểu về những tác động đạo đức, xã hội và nhân văn của việc mở rộng hỗ trợ y tế trong việc chết, đặc biệt đối với cộng đồng người khuyết tật. Bộ phim kêu gọi người xem không chỉ xem xét quyền được chết, mà còn cả quyền cơ bản được sống trong phẩm giá, sự hỗ trợ và chăm sóc. Từ đó, nó mở ra một cuộc thảo luận rộng lớn hơn về cách chúng ta có thể xây dựng một xã hội hỗ trợ và hòa nhập hơn cho tất cả mọi người.