Vấn đề an toàn phòng cháy, chữa cháy trong sử dụng xe điện đang trở thành một vấn đề cấp thiết và nhận được sự quan tâm rộng rãi từ công chúng. Gần đây, quy định cấm xe điện được để tại tầng hầm của chung cư Tân Phước (phường Tân Sơn) đã gây ra nhiều tranh cãi và đặt ra câu hỏi về việc quản lý và đảm bảo an toàn cho phương tiện xanh này. Để có một cái nhìn toàn diện về vấn đề này, cần đánh giá và xem xét một cách tổng quan về việc sử dụng xe điện, thiết kế hạ tầng cho xe điện và quy định về an toàn phòng cháy, chữa cháy cho xe điện tại các tòa nhà và chung cư.

Thực tế đã chứng minh rằng, chính sách càng được nhìn nhận một cách tổng quan và sát với thực tiễn, quá trình thực thi sẽ càng ít gây ra rào cản và khó khăn cho người dân. Trong quá khứ, các vụ cháy nổ đã từng xảy ra và gây ra hậu quả nghiêm trọng, không còn dừng lại ở mức cảnh báo. Nguy cơ mất an toàn về phòng cháy, chữa cháy do đặc thù liên quan đến hệ thống pin (ắc-quy) và việc sạc điện không đúng quy định vẫn luôn hiện hữu.

Theo thống kê của Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy, 70% số vụ hỏa hoạn có liên quan đến việc chạm, chập điện. Luật số 55/2024/QH15 của Quốc hội về Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, trong đó Điều 8 quy định: Phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ là trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân. Điều này cho thấy rằng, trách nhiệm đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy không chỉ thuộc về một bên mà là trách nhiệm của tất cả các bên.

Hiện nay, khi các chính sách về xanh hóa phương tiện được thực thi, số lượng xe điện sẽ tăng nhanh chóng. Để người dân không bị quá tải và không gặp khó khăn về hạ tầng sạc pin, trông giữ, bảo hành, bảo dưỡng…, các chủ đầu tư chung cư, ban quản lý, địa điểm sạc công cộng, nhà trọ,… cần phối hợp với các cơ quan chức năng nghiên cứu, lắp đặt hạ tầng đồng bộ, đúng tiêu chuẩn để đáp ứng nhu cầu người dân.

Người dân cũng cần tìm hiểu và tự trang bị kiến thức an toàn khi sử dụng phương tiện cũng như các hạ tầng đi kèm. Các chuyên gia đã nhiều lần lên tiếng cảnh báo, dù công suất của một xe đạp điện, xe máy điện không quá lớn (trừ ô-tô điện) nhưng khi sạc nhiều phương tiện cùng lúc trong điều kiện hạ tầng không bảo đảm; sử dụng các thiết bị đấu nối, thiết bị sạc, pin kém chất lượng thì cũng có thể gây ra sự cố chập điện dẫn đến cháy nổ.

Vì thế, các chủ xe nên sử dụng hệ thống sạc chuyên dụng có công suất phù hợp của nhà sản xuất và thiết bị bảo vệ chuyên dụng. Khu vực sạc điện cần được bố trí về hạ tầng, nguồn điện và địa điểm hợp lý; có thiết bị phòng cháy, chữa cháy, hệ thống giám sát 24/24 giờ nhằm xử lý kịp thời sự cố có thể xảy ra.

Chuyển đổi sang xe điện – Giải pháp bền vững cho đô thị Hà Nội

Trong bối cảnh ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu đang trở thành vấn đề nghiêm trọng, việc chuyển đổi từ phương tiện chạy xăng sang xe điện đang trở thành xu hướng không thể đảo ngược, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội. Với mật độ dân cư đông đúc, tình trạng ùn tắc giao thông thường xuyên và mức độ ô nhiễm vượt ngưỡng cho phép, Thủ đô cần một giải pháp bền vững hơn, và xe điện chính là câu trả lời.

Ô nhiễm không khí tại Hà Nội đang diễn biến theo chiều hướng xấu, nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng và các hoạt động phát triển kinh tế-xã hội. Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, ô nhiễm không khí tại Hà Nội chủ yếu là ô nhiễm bụi PM2.5 – một chất gây hại vô hình nhưng có thể gây ra nhiều bệnh về hô hấp, tim mạch, đặc biệt là với đối tượng nhạy cảm như người già, trẻ em. Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường không khí ở Hà Nội được xác định là do các nguồn thải từ hoạt động giao thông, xây dựng, sản xuất công nghiệp, nông nghiệp và các hoạt động dân sinh khác. Đặc biệt, với hơn 770 nghìn xe ô tô, gần 6 triệu xe máy sử dụng động cơ đốt trong lưu thông hằng ngày là nguồn phát thải khí nhà kính gây ô nhiễm môi trường, trực tiếp khiến cho tình trạng ô nhiễm môi trường không khí ngày càng tăng.

Xe điện không phát thải khi vận hành, giúp giảm thiểu đáng kể nồng độ khí độc hại, góp phần cải thiện bầu không khí đô thị. Bên cạnh đó, giá xăng dầu biến động liên tục, trong khi điện năng có chi phí ổn định và rẻ hơn nhiều. Theo tính toán, chi phí sạc điện cho xe máy điện chỉ bằng 1/10 so với đổ xăng cho cùng quãng đường di chuyển. Chính phủ và thành phố Hà Nội đã có nhiều chính sách khuyến khích sử dụng xe điện, như giảm thuế, hỗ trợ lắp đặt trạm sạc, và đề xuất lộ trình cấm xe xăng trong tương lai. Nhiều doanh nghiệp cũng đầu tư vào hạ tầng sạc điện công cộng, giúp người dân tiếp cận dễ dàng hơn.

Các quốc gia phát triển như Mỹ, châu Âu, Trung Quốc đã đặt mục tiêu dừng bán xe xăng trong thập kỷ tới. Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc cách mạng này, nhất là khi Hà Nội đang hướng tới mục tiêu trở thành thành phố xanh, thông minh. Việc chuyển sang xe điện không chỉ là lựa chọn mà là yêu cầu cấp thiết để phát triển bền vững.

Xe điện không chỉ là phương tiện của tương lai mà đã trở thành hiện tại. Đối với Hà Nội, nơi áp lực về giao thông và ô nhiễm ngày càng gia tăng, việc chuyển đổi sang xe điện là tất yếu để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, tiết kiệm chi phí và hướng tới một đô thị văn minh, hiện đại. Với những lợi ích vượt trội, xe điện đang trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của người dân Hà Nội.

Để thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang xe điện, thành phố Hà Nội cần tiếp tục đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ, như xây dựng thêm trạm sạc điện công cộng, giảm thuế và phí cho người sử dụng xe điện. Đồng thời, người dân cũng cần nâng cao ý thức về lợi ích của xe điện, từ đó tích cực tham gia vào quá trình chuyển đổi này.

Có thể thấy, việc chuyển đổi sang xe điện là một giải pháp bền vững cho đô thị Hà Nội, giúp giảm thiểu ô nhiễm không khí, tiết kiệm chi phí và hướng tới một tương lai phát triển bền vững. Trong thời gian tới, xe điện sẽ tiếp tục được cải tiến và phát triển, mang lại nhiều lợi ích hơn nữa cho người dân Hà Nội và các đô thị khác trên thế giới.