Chính sách và trợ cấp dành cho những người làm việc tại các hội quần chúng đang trở thành tâm điểm của sự quan tâm. Một trường hợp đã được đưa ra liên quan đến một hội quần chúng được Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ và được UBND thành phố phân bổ chỉ tiêu biên chế là 10 người. Kể từ năm 2008, hội này đã tiến hành tuyển dụng và hiện tại đã có 10 cá nhân đang làm việc tại đây, và được Sở Nội vụ xác nhận về chỉ tiêu biên chế.

Một vấn đề đáng chú ý đang được đặt ra là liệu những người đang làm việc tại hội này có được xem là ‘người được tuyển dụng trong chỉ tiêu biên chế của hội theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức’ hay không, đặc biệt trong trường hợp của 4 người được tuyển dụng trong giai đoạn 2008-2012. Mặc dù Sở Nội vụ đã ban hành công văn thống nhất về việc bổ nhiệm chức danh nghề nghiệp và quyết định nâng bậc lương thường xuyên, quy trình tuyển dụng cụ thể vẫn không rõ ràng.

Để làm sáng tỏ vấn đề này, Bộ Nội vụ đã có những hướng dẫn liên quan tại điểm a khoản 2 Điều 40 Nghị định số 126/2024/NĐ-CP ngày 8.10.2024. Theo đó, những người được tuyển dụng trong chỉ tiêu biên chế của hội do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức sẽ được hưởng chế độ phụ cấp công vụ theo Nghị định số 34/2012/NĐ-CP ngày 15.4.2024 của Chính phủ.

Nghị định số 126/2024/NĐ-CP cũng đã nêu rõ các quy định liên quan đến chế độ tiền lương, phụ cấp, bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, thù lao, khen thưởng, đào tạo, bồi dưỡng và các chế độ, chính sách khác đối với người làm việc tại hội do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ. Theo đó, những người này sẽ được hưởng chế độ chính sách theo quy định đối với cán bộ, công chức và thực hiện chế độ nghỉ hưu theo quy định của pháp luật.

Để việc thực hiện các chế độ, chính sách được rõ ràng và cụ thể hơn, cơ quan chức năng cần rà soát và xác định trường hợp của người làm việc tại hội do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ thuộc một trong hai trường hợp sau: Người trong độ tuổi lao động được cấp có thẩm quyền phân công, điều động đến làm việc tại hội do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ; Người được tuyển dụng trong chỉ tiêu biên chế được cấp có thẩm quyền giao cho hội theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức. Khi đáp ứng một trong hai điều kiện này, người làm việc tại hội sẽ được hưởng chế độ, chính sách theo quy định đối với cán bộ, công chức, bao gồm cả phụ cấp công vụ.

Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam vừa ban hành hướng dẫn về việc tiếp tục thực hiện sắp xếp, tinh gọn, hợp nhất các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ ở cấp tỉnh, cấp xã. Quá trình sắp xếp, tinh gọn, hợp nhất phải đảm bảo các quyền, nghĩa vụ hợp pháp của các tổ chức hội theo quy định của pháp luật, đảm bảo tính liên tục, không gián đoạn các nhiệm vụ, hoạt động.

Theo hướng dẫn, việc sắp xếp các hội theo đơn vị hành chính mới sẽ được thực hiện như sau: các hội hoạt động ở phạm vi cấp tỉnh, cấp xã có cùng tên, lĩnh vực, đối tượng hoạt động khi hợp nhất sẽ giữ nguyên tên hội cấp tỉnh hoặc xã theo đơn vị hành chính mới. Trường hợp tỉnh, xã này có hội, còn tỉnh, xã kia không có hội có cùng tên gọi và lĩnh vực hoạt động, thì hội hoạt động ở tỉnh, thành phố trước khi sáp nhập sẽ tiếp tục hoạt động theo đơn vị hành chính mới.

Bên cạnh đó, việc tinh gọn bộ máy tham mưu giúp việc sẽ được thực hiện ở tất cả các hội quần chúng được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ. Đối với cấp tỉnh, các hội như Hội Nhà báo, Hội Luật gia, Hội Chữ thập đỏ, Hội Nhà văn, Liên hiệp Khoa học và Kỹ thuật, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật, Liên hiệp các tổ chức Hữu nghị, Liên minh Hợp tác xã, Đoàn Luật sư sẽ thực hiện sắp xếp không quá 2 bộ phận tham mưu giúp việc. Các tổ chức hội khác sẽ sắp xếp chỉ còn văn phòng hội tham mưu, giúp việc chung.

Về hợp nhất các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ, đối với những tổ chức hội không thống nhất được việc hợp nhất, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh sẽ trình cấp có thẩm quyền để hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, tự quản, tự đảm bảo kinh phí. Nhà nước chỉ hỗ trợ kinh phí khi giao nhiệm vụ cụ thể, không giao ổn định hàng năm như hiện nay.

Căn cứ tình hình thực tiễn, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ cấp tỉnh sẽ tham mưu Ban Thường vụ tỉnh, thành ủy sắp xếp, hợp nhất các tổ chức hội quần chúng có chức năng, nhiệm vụ, đối tượng, tính chất, nội dung hoạt động tương đồng theo một trong hai phương án.

Về tài chính, năm 2025, đối với nguồn ngân sách nhà nước, sẽ sử dụng nguồn ngân sách theo dự toán đã được phê duyệt cho các Hội. Từ năm 2026, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh, cấp xã sẽ làm đầu mối chủ trì tập hợp lập dự toán trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, phân bổ để các tổ chức hội quần chúng cùng cấp hoạt động.

Danh sách 30 hội do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ cũng đã được ban hành, bao gồm các hội như Liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam, Liên hiệp các tổ chức Hữu nghị Việt Nam, Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Hội Nhà văn Việt Nam, Hội Nhà báo Việt Nam, Hội Luật gia Việt Nam, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, Liên đoàn Luật sư Việt Nam và nhiều hội khác.