Hội chứng Kleine-Levin, một tình trạng thần kinh hiếm gặp, đã được ghi nhận gây ra các giai đoạn ngủ dài bất thường kéo dài từ 16 đến 20 giờ mỗi ngày. Với tỷ lệ mắc bệnh thấp, chỉ ảnh hưởng đến khoảng một đến năm người trên một triệu dân, hội chứng này có vẻ xuất hiện phổ biến hơn ở người Do Thái Ashkenazi. Thống kê cho thấy, đến nay chỉ có khoảng 500 trường hợp được báo cáo trên các tạp chí y học.

Đặc biệt, 70% người mắc hội chứng này là nam giới, nhưng tình trạng này không phân biệt giới tính và có thể ảnh hưởng đến cả nam lẫn nữ. Các triệu chứng thường bắt đầu xuất hiện ở giai đoạn vị thành niên sớm và kéo dài trong khoảng 14 năm. Hội chứng Kleine-Levin được xếp vào nhóm rối loạn quá mức ngủ, bên cạnh chứng ngủ gật.

Một đợt bùng phát của hội chứng Kleine-Levin được xác định khi các triệu chứng kéo dài ít nhất hai ngày, với trung bình khoảng 10 ngày nhưng có thể kéo dài hàng tuần. Một số trường hợp bệnh nhân có thể trải qua tình trạng ngủ liên tục lên đến 70 ngày. Trong các đợt bùng phát, người bệnh thường gặp phải tình trạng đói dữ dội, xuất hiện ảo giác và có ham muốn tình dục cao.

Các triệu chứng của hội chứng Kleine-Levin rất đa dạng, bao gồm buồn drowsiness cực độ, tăng cảm giác thèm ăn dẫn đến tăng cân, ham muốn tình dục tăng cao, xuất hiện ảo giác, thay đổi hành vi bất thường, lo lắng hoặc trầm cảm và mất trí nhớ. Đáng chú ý, các đợt bùng phát có thể xảy ra đột ngột, làm tăng nguy cơ chấn thương nếu bệnh nhân vận hành xe cơ giới hoặc máy móc. Vì vậy, người mắc hội chứng này được khuyến cáo nên ở nhà trong một môi trường an toàn trong các đợt bùng phát.

Nguyên nhân chính xác của hội chứng Kleine-Levin vẫn chưa được làm rõ, nhưng các nhà nghiên cứu cho rằng có thể do yếu tố di truyền hoặc do một căn bệnh hay chấn thương gây tổn thương vùng dưới đồi – phần não chịu trách nhiệm điều chỉnh giấc ngủ. Ngoài ra, một số trường hợp có thể được kích hoạt bởi nhiễm trùng, sử dụng chất, sang chấn đầu, gắng sức thể chất hoặc căng thẳng.

Đáng chú ý, trí nhớ của bệnh nhân trong các đợt bùng phát bị hạn chế. Họ có thể thực hiện các hành động cơ bản như ăn uống và sử dụng nhà vệ sinh, nhưng do sự mệt mỏi cực độ, họ gặp khó khăn với các chức năng thể chất ngoài các hành vi cơ bản này.

Hiện tại, điều trị hội chứng Kleine-Levin bao gồm sử dụng các loại thuốc như lithium, steroid và thuốc kích thích nhằm giảm tần suất, thời gian và mức độ nghiêm trọng của các đợt bùng phát. Trị liệu tâm lý cũng được khuyến nghị cùng với các phương pháp điều trị này để giúp bệnh nhân kiểm soát các triệu chứng như ham muốn tình dục quá mức, lo lắng và trầm cảm.

Khi các bệnh lý hoặc chấn thương ở mắt xảy ra, các tế bào trung tính – một loại tế bào miễn dịch trong máu – thường là tuyến phòng thủ đầu tiên. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây của Viện Mắt Flaum và Viện Neuroscience Del Monte thuộc Đại học Rochester đã chỉ ra rằng võng mạc có phản ứng khác biệt so với nhiều loại mô khác trong cơ thể. Khi các tế bào cảm quang trong võng mạc bị tổn thương, các tế bào miễn dịch của não – microglia – sẽ phản ứng, trong khi các tế bào trung tính không được huy động để giúp đỡ, bất chấp sự hiện diện của chúng trong các mạch máu gần đó.

Phát hiện này mang ý nghĩa quan trọng đối với hàng triệu người Mỹ bị mất thị lực do tổn thương tế bào cảm quang. Việc hiểu rõ mối quan hệ giữa hai quần thể tế bào miễn dịch này là kiến thức cần thiết để xây dựng các liệu pháp mới, đòi hỏi sự tinh tế trong tương tác tế bào miễn dịch.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng công nghệ chụp ảnh quang học thích nghi – một loại camera được phát triển bởi Đại học Rochester, cho phép chụp ảnh các tế bào thần kinh và miễn dịch đơn lẻ bên trong mắt sống. Qua nghiên cứu trên võng mạc của chuột với tổn thương tế bào cảm quang, họ đã phát hiện ra rằng mặc dù cả tế bào trung tính và microglia đều hiện diện trong võng mạc, nhưng chỉ có các tế bào microglia phản ứng với chấn thương tế bào cảm quang.

Đáng chú ý là các tế bào microglia không gọi các tế bào trung tính đến giúp sửa chữa tổn thương tế bào cảm quang. Các nhà nghiên cứu tin rằng điều này cho thấy một loại “che chắn” xảy ra trong chấn thương võng mạc để bảo vệ võng mạc khỏi sự đột nhập của các tế bào miễn dịch có thể gây hại hơn là có lợi.

Sự hiểu biết về phản ứng của võng mạc đối với chấn thương và vai trò của các tế bào miễn dịch sẽ giúp các nhà khoa học tìm ra các phương pháp điều trị mới hiệu quả hơn cho các bệnh lý về mắt. Từ đó, có thể mở ra hy vọng mới cho những người bị ảnh hưởng bởi mất thị lực do tổn thương tế bào cảm quang.

Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí Nature Communications đã tiết lộ những phát hiện đáng lo ngại về tác động của đại dịch Covid-19 đối với tốc độ lão hóa não bộ. Các nhà nghiên cứu đã tiến hành phân tích các bản chụp não của 15.334 người trưởng thành khỏe mạnh và nhận thấy rằng đại dịch đã khiến não bộ của những người này lão hóa nhanh hơn trung bình 5,5 tháng so với giai đoạn trước khi đại dịch bùng phát.

Điều đáng chú ý là không chỉ những người bị nhiễm bệnh mới trải qua sự lão hóa não bộ nhanh hơn. Ngay cả những người không bị nhiễm SARS-CoV-2 cũng cho thấy sự gia tăng tốc độ lão hóa não bộ. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng nhiễm SARS-CoV-2 có thể làm trầm trọng thêm tình trạng thoái hóa thần kinh và suy giảm nhận thức ở người cao tuổi. Tuy nhiên, nghiên cứu này tập trung vào tác động của giai đoạn đại dịch đối với quá trình lão hóa não bộ.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng quá trình lão hóa não liên quan đến đại dịch rõ rệt nhất ở những người tham gia lớn tuổi và nam giới. Những người này được biết đến là dễ bị thay đổi thần kinh hơn khi bị căng thẳng so với phụ nữ. Ngoài ra, não bộ của những người gặp khó khăn, chẳng hạn như thất nghiệp, thu nhập thấp và sức khỏe kém, cũng lão hóa nhanh hơn so với những người tham gia khác.

Khi đánh giá những người tham gia đã hoàn thành bài kiểm tra nhận thức ở cả hai lần chụp não, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng chỉ những người nhiễm SARS-CoV-2 mới có dấu hiệu suy giảm nhận thức, như giảm tính linh hoạt về tinh thần và tốc độ xử lý. Điều này gợi ý rằng nhiễm bệnh có thể có tác động trực tiếp đến chức năng nhận thức.

Các chuyên gia cho rằng cần phải nghiên cứu thêm để tìm hiểu mối liên hệ nhân quả giữa đại dịch và lão hóa não bộ, cũng như để làm rõ cơ chế đằng sau tác động này. Tuy nhiên, nghiên cứu này đã nhấn mạnh tầm quan trọng của môi trường đại dịch đối với sức khỏe tâm thần và thần kinh.

Tác động của đại dịch đối với sức khỏe não bộ có thể chưa đủ nghiêm trọng để ảnh hưởng đến độ nhạy bén về tinh thần, nhưng nó có thể có ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe não bộ nếu không được giải quyết. Các chuyên gia đề xuất rằng việc tìm hiểu và đưa ra những chỉ dẫn cụ thể về cách giảm thiểu tác động của đại dịch đối với sức khỏe não bộ là rất cần thiết. Điều này có thể giúp giảm thiểu những ảnh hưởng tiêu cực và bảo vệ sức khỏe não bộ của cộng đồng.