Xu hướng kết hôn và sinh con muộn ngày càng phổ biến trong số phụ nữ Việt Nam, đồng thời làm tăng các rủi ro liên quan đến sức khỏe sinh sản. Để giải quyết thách thức này, phương pháp trữ trứng đã được đưa ra như một giải pháp hỗ trợ, giúp phụ nữ có thể duy trì cơ hội làm mẹ ngay cả khi sinh con muộn.

Thống kê gần nhất từ Tổng cục Thống kê chỉ ra rằng tuổi kết hôn trung bình của phụ nữ Việt Nam vào năm 2024 đã tăng lên 25,3 tuổi. Đặc biệt tại TP.HCM, con số này thậm chí đã vượt qua mức 27 tuổi. Các chuyên gia cho rằng xu hướng tăng tuổi kết hôn và sinh con muộn này bắt nguồn từ nhiều yếu tố như áp lực công việc, tài chính, học tập và những vấn đề xã hội khác.

Các chuyên gia y tế cũng nhấn mạnh rằng quy luật sinh học không thể thay đổi. Tuổi sinh sản của phụ nữ bị ảnh hưởng bởi dự trữ buồng trứng – một yếu tố có giới hạn và không thể phục hồi khi đã suy giảm. Theo khuyến cáo của các bác sĩ, phụ nữ nên sinh con đầu tiên trước 30 tuổi và con thứ hai trước 33 tuổi để có thể giảm thiểu những rủi ro có thể xảy ra.

Trước những thách thức về sức khỏe sinh sản mà phụ nữ có thể gặp phải, giải pháp trữ trứng ra đời như một phương pháp “đóng băng tuổi sinh học”. Điều này cho phép phụ nữ có thể lưu giữ trứng của họ khi còn trẻ, đảm bảo chất lượng tốt để sử dụng trong tương lai khi họ sẵn sàng sinh con. Quá trình trữ trứng bao gồm việc lấy trứng khi buồng trứng vẫn hoạt động tốt và bảo quản chúng trong nitơ lỏng ở nhiệt độ -196°C. Khi cần thiết, phụ nữ có thể sử dụng chính những quả trứng đã được trữ đông này để thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm.

Một trong những lợi ích lớn nhất của phương pháp trữ trứng là bảo tồn khả năng sinh sản và giảm nguy cơ sảy thai hay sự xuất hiện của dị tật thai nhi. Về mặt tài chính, chi phí cho một chu kỳ trữ trứng khoảng 50–60 triệu đồng, cộng thêm phí lưu trữ khoảng 4–5 triệu đồng mỗi năm. So với chi phí điều trị vô sinh sau này, đây có thể được xem là một mức đầu tư hợp lý và chủ động.

Ngoài ra, các bác sĩ cũng đưa ra lời khuyên rằng phụ nữ nên tiến hành kiểm tra sức khỏe sinh sản sớm, ngay cả khi chưa có kế hoạch sinh con. Việc đánh giá dự trữ buồng trứng sẽ giúp quyết định liệu có cần thiết phải trữ trứng hay không và xác định thời điểm phù hợp nhất cho việc này.

Như vậy, trữ trứng đã trở thành một giải pháp quan trọng giúp phụ nữ chủ động bảo vệ và duy trì khả năng sinh sản của mình, giảm thiểu rủi ro và tăng cơ hội làm mẹ ở bất kỳ giai đoạn nào của cuộc đời.

Nghị định 207/2025/NĐ-CP sẽ có hiệu lực từ ngày 1.10.2025, quy định chi tiết về sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và điều kiện mang thai hộ vì mục đích nhân đạo. Theo đó, chỉ các cặp vợ chồng vô sinh hoặc có chỉ định về y tế và phụ nữ độc thân không có quan hệ hôn nhân theo quy định của pháp luật có nguyện vọng mới được thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.

Việc hiến tinh trùng, hiến noãn, hiến phôi phải tuân thủ nguyên tắc chỉ được hiến tại một cơ sở được phép lưu giữ và sử dụng cho một phụ nữ hoặc một cặp vợ chồng trên nguyên tắc vô danh. Điều này nhằm đảm bảo sự bảo mật và tránh những vấn đề pháp lý không mong muốn.

Nghị định cũng quy định cụ thể về thủ tục mang thai hộ vì mục đích nhân đạo. Các cặp vợ chồng vô sinh cần gửi hồ sơ đề nghị đến cơ sở khám chữa bệnh được phép thực hiện kỹ thuật này, bao gồm đơn đề nghị, xác nhận của UBND cấp xã và giấy tờ chứng minh mối quan hệ thân thích. Người mang thai hộ cần chứng minh đã từng sinh con với giấy khai sinh, giấy chứng sinh hoặc bản xác nhận của UBND cấp xã.

Nghị định 207/2025/NĐ-CP cũng định nghĩa rõ về các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm và thụ tinh nhân tạo. Thụ tinh trong ống nghiệm là phương pháp kết hợp noãn và tinh trùng trong ống nghiệm để tạo thành phôi. Thụ tinh nhân tạo là phương pháp đưa tinh trùng đã được lọc rửa vào buồng tử cung để tạo điều kiện thuận lợi cho sự thụ tinh.

Vô sinh được định nghĩa là tình trạng vợ chồng sau một năm chung sống có quan hệ tình dục, không sử dụng biện pháp tránh thai mà người phụ nữ vẫn không có thai; hoặc phụ nữ, nam giới có khuyết tật hoặc tình trạng bệnh lý dẫn đến suy giảm khả năng sinh con. Qua đó, Nghị định 207/2025/NĐ-CP không chỉ quy định về kỹ thuật hỗ trợ sinh sản mà còn hướng đến việc bảo vệ quyền lợi và sức khỏe sinh sản của cả nam giới và nữ giới trong xã hội.

Các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản ngày càng phát triển và được nhiều người biết đến, sử dụng. Tuy nhiên, việc thực hiện các kỹ thuật này cần phải được quản lý chặt chẽ và tuân thủ theo pháp luật để đảm bảo an toàn và đạo đức. Nghị định này là cơ sở pháp lý quan trọng để điều chỉnh và quản lý các hoạt động liên quan đến hỗ trợ sinh sản và mang thai hộ ở Việt Nam.

Ngay từ ngày 1/10/2025, một thay đổi đáng chú ý trong chính sách sức khỏe sinh sản tại Việt Nam sẽ có hiệu lực. Nghị định 207/2025/NĐ-CP cho phép phụ nữ độc thân được tiếp cận các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, bao gồm cả thụ tinh trong ống nghiệm, nếu họ có nhu cầu và nguyện vọng chính đáng. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc mở rộng quyền sinh sản của phụ nữ độc thân tại Việt Nam.

Trước đây, theo Nghị định 10/2015/NĐ-CP, phụ nữ độc thân chỉ được phép thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Tuy nhiên, với quy định mới này, họ sẽ không cần phải có lý do y tế để thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản. Sự thay đổi này không chỉ thể hiện sự chủ động trong việc ra quyết định về sức khỏe sinh sản mà còn phù hợp hơn với xu hướng xã hội hiện đại và nhu cầu cá nhân của phụ nữ độc thân.

Theo Nghị định 207, kỹ thuật hỗ trợ sinh sản sẽ được áp dụng cho các cặp vợ chồng vô sinh có chỉ định y tế hoặc phụ nữ không có quan hệ hôn nhân hợp pháp nhưng mong muốn sinh con. Quá trình hiến tinh trùng, noãn, phôi phải diễn ra tại các cơ sở được cấp phép lưu giữ và chỉ được sử dụng cho một người hoặc một cặp vợ chồng. Điều này đảm bảo tính minh bạch và an toàn trong việc thực hiện các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.

Nghị định cũng đặt ra nhiều điều kiện chặt chẽ để thực hiện việc mang thai hộ. Các cơ sở y tế được phép thực hiện phải có ít nhất 2 năm kinh nghiệm trong kỹ thuật thụ tinh ống nghiệm và tối thiểu 500 chu kỳ thụ tinh mỗi năm trong 2 năm gần nhất. Điều này nhằm đảm bảo năng lực và chất lượng của các cơ sở y tế trong việc thực hiện kỹ thuật phức tạp này.

Bên cạnh đó, Nghị định cũng quy định rõ hồ sơ và quy trình mang thai hộ. Cặp vợ chồng vô sinh muốn nhờ mang thai hộ cần nộp hồ sơ tại cơ sở y tế được cấp phép, bao gồm đơn đề nghị được thực hiện kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo, bản xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú của bên mang thai hộ hoặc bên nhờ mang thai hộ, giấy tờ chứng minh người mang thai hộ đã từng sinh con và thỏa thuận về mang thai hộ vì mục đích nhân đạo.

Cuối cùng, Nghị định cũng khẳng định rằng trẻ sinh ra thông qua hình thức mang thai hộ sẽ được pháp luật công nhận và bảo vệ quyền lợi như mọi trẻ em khác. Điều này thể hiện sự quan tâm và bảo vệ của pháp luật đối với quyền lợi của trẻ em, bất kể chúng được sinh ra bằng phương pháp nào.

Thông tin chi tiết về Nghị định 207/2025/NĐ-CP có thể được tìm hiểu tại https://www.legalhub.vn để hiểu rõ hơn về các quy định và điều kiện liên quan.

Nâng cao chất lượng dân số là một mục tiêu quan trọng không chỉ của ngành Y tế mà còn là chiến lược phát triển lâu dài của đất nước. Trong đó, bên cạnh việc chăm sóc sức khỏe sinh sản, các tiến bộ trong hỗ trợ sinh sản, đặc biệt là phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm, đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc mang lại cơ hội làm cha, làm mẹ cho hàng triệu cặp vợ chồng gặp khó khăn về vấn đề hiếm muộn. Điều này không chỉ góp phần nâng cao chất lượng dân số mà còn thể hiện sự quan tâm của xã hội tới vấn đề sức khỏe sinh sản và hạnh phúc của các gia đình.

Trong những năm gần đây, công nghệ hỗ trợ sinh sản đã có những bước tiến đáng kể, giúp nhiều cặp vợ chồng có thể thực hiện hóa “giấc mơ” làm cha mẹ. Phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) là một trong những kỹ thuật hỗ trợ sinh sản phổ biến và hiệu quả nhất hiện nay. Quá trình này bao gồm việc lấy trứng và tinh trùng từ cặp vợ chồng, sau đó tiến hành thụ tinh trong môi trường ống nghiệm. Phôi thụ tinh sau đó sẽ được chuyển vào tử cung của người phụ nữ, với hy vọng sẽ mang thai và sinh con.

Không chỉ mang lại cơ hội làm cha mẹ cho các cặp vợ chồng hiếm muộn, việc áp dụng các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản còn giúp giảm thiểu các vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản. Thông qua việc sử dụng các kỹ thuật này, các bác sĩ có thể chẩn đoán và điều trị các vấn đề về vô sinh, từ đó giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho các cặp vợ chồng.

Ngoài ra, việc nâng cao chất lượng dân số thông qua các biện pháp hỗ trợ sinh sản còn đòi hỏi sự quan tâm và hỗ trợ từ cả cộng đồng. Các chính sách hỗ trợ về mặt tài chính và tinh thần cho các cặp vợ chồng hiếm muộn đang ngày càng được chú trọng. Nhiều chương trình hỗ trợ tài chính và tư vấn tâm lý đã được triển khai nhằm giúp các cặp vợ chồng vượt qua những khó khăn về tâm lý và tài chính khi lựa chọn các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.

Trước những thành tựu của công nghệ hỗ trợ sinh sản, đặc biệt là phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm, chúng ta không chỉ thấy được những nỗ lực không ngừng của ngành Y tế trong việc cải thiện chất lượng dân số mà còn nhận thức sâu sắc hơn về tầm quan trọng của việc đầu tư vào sức khỏe sinh sản. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ và sự hỗ trợ từ chính sách, hy vọng rằng trong tương lai, sẽ có nhiều hơn nữa các cặp vợ chồng được thực hiện hóa giấc mơ làm cha mẹ.

Cặp vợ chồng chị Linh, 35 tuổi, đã phải trải qua 8 năm hiếm muộn do tinh trùng của chồng bị dị dạng. Sau khi thực hiện phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh (IVF Tâm Anh TP.HCM), chị Linh đã đậu thai và hạ sinh con gái khỏe mạnh nặng hơn 3kg vào giữa tháng 7.

Chị Linh từng trải qua phẫu thuật bóc u buồng trứng bên trái vào năm 15 tuổi. Khi kết hôn, chị mong muốn có con nhưng 5 năm không có tin vui. Sau khi khám ở 2 bệnh viện, chị được chẩn đoán dự trữ buồng trứng giảm nhẹ so với chỉ số trung bình ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, còn chồng bị tinh trùng yếu và dị dạng.

Sau đó, vợ chồng chị Linh không điều trị và tiếp tục chờ đợi, nhưng thêm 3 năm không có tin vui. Tháng 2/2024, họ đến khám tại IVF Tâm Anh TP.HCM. Chồng chị Linh được xét nghiệm tinh dịch đồ, ghi nhận tỷ lệ tinh trùng dị dạng không có phần đầu acrosome lên đến 100%. Đây là một túi nhỏ, nằm ở phần đầu của tinh trùng, chứa các enzyme phân giải protein; thiếu phần này khiến tinh trùng không thể phá vỡ lớp màng bảo vệ của trứng dẫn đến không thể thụ thai tự nhiên.

Với tình trạng của vợ chồng chị Linh, nếu áp dụng phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), tỷ lệ thành công sẽ rất thấp. Vì vậy, vợ chồng chị quyết định thụ tinh ống nghiệm để có con. Chị Linh được dùng thuốc kích thích buồng trứng với phác đồ phù hợp. Bác sĩ chọc hút thu được 6 noãn (trứng) trưởng thành, thụ tinh trong ống nghiệm thu được 3 phôi ngày 5 chất lượng tốt. Các bác sĩ xây dựng phác đồ chuẩn bị niêm mạc tử cung đủ điều kiện, chuyển phôi giúp chị Linh đậu thai và hạ sinh con gái khỏe mạnh.

ThS.BS.CKII Dương Quang Huy, Trưởng Đơn vị Nam học, Trung tâm IVF Tâm Anh TP.HCM, cho biết tinh trùng dị dạng là hiện tượng khá phổ biến ở nam giới. Trong mẫu tinh dịch sau xuất tinh của nam giới khỏe mạnh thường có một tỷ lệ tinh trùng dị dạng nhất định. Thông thường tỷ lệ tinh trùng có hình dạng bình thường từ 4-10% vẫn có khả năng thụ thai. Tuy nhiên, trường hợp tinh trùng dị dạng vượt ngưỡng 96% có thể ảnh hưởng khả năng sinh sản và cần điều trị hỗ trợ sinh sản.

Tình trạng này có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm nam giới suy giảm hormone sinh dục (testosterone) dẫn đến hoạt động sản xuất tinh trùng bị trục trặc, gây bất thường trong tế bào tinh trùng. Nam giới thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, nhiệt độ cao, kim loại nặng, chất độc hại (thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu,…) có thể khiến tinh binh bị biến đổi hình thái.

Trường hợp mắc các bệnh lý sinh dục nam, viêm nhiễm… cũng có thể dẫn đến tinh trùng dị dạng. Ngoài ra, việc ăn uống thiếu dưỡng chất, lối sống thiếu khoa học, hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia và các chất kích thích… cũng gây ảnh hưởng xấu đến quá trình sản xuất tinh trùng và nội tiết tố nam.

Bác sĩ Huy khuyến cáo nam giới nên chủ động khám sức khỏe sinh sản định kỳ. Trường hợp chưa kết hôn nhưng thường xuyên làm việc trong môi trường tiếp xúc với hóa chất độc hại, tia xạ, hoặc có các bất thường ở hệ thống cơ quan sinh sản nên trữ đông tinh trùng bảo tồn khả năng sinh sản. Vợ chồng kết hôn, quan hệ tình dục đều đặn nhưng một năm không có thai nên đến khám và điều trị sớm giúp sớm có con và tiết kiệm chi phí.

Khi đề cập đến vấn đề sinh sản của nam giới, các thuật ngữ như tinh dịch, tinh trùng, nước xuất tinh, chất xuất tinh, dịch xuất tinh thường được sử dụng một cách hoán đổi cho nhau. Tuy nhiên, mỗi thuật ngữ có ý nghĩa và chức năng riêng biệt trong quá trình sinh sản.

Tinh trùng là tế bào sinh sản của nam giới, có hình oval và đuôi dài, kích thước chỉ khoảng 1/20 mm. Chúng được sản xuất ở hai tinh hoàn và bắt đầu xuất hiện ở tuổi dậy thì, tiếp tục được sản xuất suốt cuộc đời. Mỗi ngày, tinh hoàn sản xuất khoảng 200 triệu tinh trùng. Để phát triển, tinh trùng cần một môi trường với nhiệt độ từ 34-35 độ C, thấp hơn nhiệt độ cơ thể thông thường.

Mỗi tinh trùng mang các nhiễm sắc thể, được cấu thành từ DNA và gen. Khi một tế bào tinh trùng thụ tinh với một tế bào sinh sản nữ (noãn hoặc trứng), thông tin di truyền của tinh trùng và noãn kết hợp với nhau để hình thành một phôi.

Tinh dịch là hỗn hợp của tinh trùng và dịch xuất tinh. Dịch xuất tinh được tạo ra trong các tuyến sinh dục, bao gồm túi tinh và tuyến tiền liệt. Dịch xuất tinh có chức năng nuôi dưỡng và bảo vệ tinh trùng trong quá trình di chuyển đến ống dẫn trứng.

Khi xuất tinh, tinh dịch bao gồm khoảng 10% tinh trùng và 90% chất lỏng từ túi tinh và tuyến tiền liệt. Thông thường, một lần xuất tinh sẽ sản xuất từ 1,5 đến 5 ml tinh dịch, với mỗi ml chứa từ 15 đến 200 triệu tinh trùng.

Nếu tinh dịch được xuất vào âm đạo, tinh trùng phải di chuyển khoảng 15 cm để đến ống dẫn trứng, nơi thường xuyên thụ tinh. Những tinh trùng nhanh nhất và khỏe mạnh nhất có thể đi qua quãng đường này chỉ trong 30 phút.

Ngoài ra, một số đàn ông có thể tiết ra chất xuất tinh (pre-ejaculate) khi dương vật cương cứng và kích thích. Chất xuất tinh này có chức năng bôi trơn và rửa trôi niệu đạo trong dương vật. Về mặt lý thuyết, chất xuất tinh không chứa tinh trùng, nhưng một nghiên cứu nhỏ đã phát hiện ra rằng chất xuất tinh của khoảng 40% đàn ông được nghiên cứu có chứa tinh trùng, mặc dù với số lượng rất nhỏ.

Tinh dịch có thể cung cấp thông tin về sức khỏe tổng thể của nam giới. Tinh dịch thường có màu kem trắng hoặc xám nhạt, với mùi amoniac hoặc tẩy nhẹ. Tuy nhiên, màu sắc, độ đặc và mùi của tinh dịch có thể thay đổi giữa các cá nhân và thậm chí trong các ngày khác nhau đối với cùng một người.

Nếu tinh dịch có mùi khó chịu, có thể đó là dấu hiệu của nhiễm trùng và nên được kiểm tra bởi bác sĩ. Tránh thai và vô sinh là những vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản của nam giới. Cắt ống dẫn tinh là một hình thức tránh thai nam, và các thử nghiệm lâm sàng cũng đã bắt đầu cho một loại thuốc tránh thai nam tiềm năng mới ngăn chặn sản xuất tinh trùng trong tinh hoàn.

Để giữ cho tinh trùng khỏe mạnh, nam giới nên ăn uống lành mạnh giàu chất chống oxy hóa, tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng khỏe mạnh và không hút thuốc, sử dụng ma túy hoặc uống quá nhiều rượu.