Thanh tra Chính phủ vừa ban hành kế hoạch thực hiện thanh tra chuyên đề đối với các công trình, dự án gặp khó khăn, vướng mắc, tiến độ chậm, tồn đọng lâu dài, hiệu quả thấp và có nguy cơ gây thất thoát, lãng phí. Kế hoạch này nhằm đánh giá tình hình thực hiện và hiệu quả của các dự án, đồng thời phát hiện những vướng mắc, tồn đọng để có biện pháp xử lý, khắc phục kịp thời.

Trong số các dự án nằm trong diện bị thanh tra tại tỉnh Lâm Đồng, có 30 dự án được liệt kê. Đáng chú ý, trong số này có dự án hồ chứa nước Đông Thanh và Khu nhà ở Thung lũng hoa. Đây là hai dự án có tính quan trọng và tác động lớn đến sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Lâm Đồng.

Việc thanh tra này sẽ giúp ngăn chặn và giảm thiểu tình trạng lãng phí, thất thoát vốn đầu tư trong các dự án. Qua đó, cơ quan thanh tra sẽ tập trung vào việc đánh giá tình hình thực hiện dự án, xác định nguyên nhân dẫn đến chậm trễ, vướng mắc và đề xuất các giải pháp để khắc phục.

Kế hoạch thanh tra chuyên đề này cũng thể hiện nỗ lực của Thanh tra Chính phủ trong việc tăng cường giám sát và kiểm tra các dự án đầu tư công, nhằm đảm bảo việc sử dụng vốn đầu tư công một cách hiệu quả và minh bạch. Thông qua hoạt động thanh tra, cơ quan chức năng có thể phát hiện những sai phạm, tiêu cực và có biện pháp xử lý nghiêm minh, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công và phòng chống tham nhũng.

Một số chuyên gia nhận định, việc thanh tra các dự án chậm tiến độ, tồn đọng lâu dài có thể giúp các địa phương như tỉnh Lâm Đồng có cơ hội rà soát lại các dự án đang triển khai, cơ cấu lại các dự án không hiệu quả và tìm ra giải pháp đẩy nhanh tiến độ các công trình trọng điểm. Đây cũng là cơ hội để địa phương cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công và phát triển kinh tế – xã hội bền vững.

Trước đó, trong quá trình triển khai dự án, Khu nhà ở Thung lũng hoa và hồ chứa nước Đông Thanh có nhiều vấn đề phát sinh khiến dư luận quan tâm. Mới đây, trong công tác giải quyết kiến nghị của công dân liên quan tới dự án Khu nhà ở Thung lũng hoa Đà Lạt, lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng đã có chỉ đạo rà soát lại các hợp đồng đã ký giữa các bên liên quan.

Có thể thấy, việc Thanh tra Chính phủ vào cuộc thanh tra các dự án nêu trên là rất cần thiết trong bối cảnh nhiều dự án tại Lâm Đồng đang chậm tiến độ, hiệu quả thấp. Kết quả thanh tra sẽ góp phần đánh giá tình hình thực hiện và hiệu quả của các dự án, xác định những nguyên nhân khách quan và chủ quan dẫn đến tình trạng này, từ đó đề xuất các giải pháp phù hợp để xử lý, khắc phục các tồn đọng, hạn chế tiêu cực và lãng phí.

Thanh tra Chính phủ sẽ tiến hành thanh tra chuyên đề đối với Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh – Hà Đông, cùng với 7 dự án khác tại Bộ Xây dựng. Thông tin này được công bố trong kế hoạch thanh tra nhằm đánh giá các công trình, dự án có khó khăn, vướng mắc, chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp, và nguy cơ gây thất thoát, lãng phí.

Theo đó, các dự án nằm trong diện thanh tra bao gồm các dự án quan trọng trong lĩnh vực giao thông và xây dựng. Ngoài Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh – Hà Đông, còn có các dự án khác như cao tốc và nâng cấp quốc lộ. Mục tiêu của việc thanh tra chuyên đề này là đánh giá tình hình thực hiện các dự án, xác định nguyên nhân dẫn đến chậm tiến độ, và làm rõ trách nhiệm của các đơn vị, tổ chức liên quan.

Việc thanh tra sẽ tập trung vào việc đánh giá các công trình, dự án có khó khăn, vướng mắc, chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp, và nguy cơ gây thất thoát, lãng phí. Qua đó, Thanh tra Chính phủ sẽ kiến nghị các biện pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án, và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư.

Dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh – Hà Đông là một trong những dự án trọng điểm quốc gia, được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ cho Bộ Giao thông Vận tải và UBND TP Hà Nội. Dự án có tổng mức đầu tư hơn 18.000 tỷ đồng, được khởi công từ năm 2011. Tuy nhiên, dự án đã nhiều lần chậm tiến độ, gây ảnh hưởng đến đời sống và hoạt động giao thông của người dân.

Ngoài ra, một số dự án khác tại Bộ Xây dựng cũng sẽ được thanh tra, bao gồm các dự án về nâng cấp, mở rộng các tuyến cao tốc và quốc lộ. Việc thanh tra này sẽ giúp cơ quan chức năng có cái nhìn toàn diện về tình hình thực hiện các dự án, và có những giải pháp phù hợp để đẩy nhanh tiến độ, đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn đầu tư.

Trước đó, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo về việc tăng cường quản lý và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công. Việc thanh tra chuyên đề này là một phần của nỗ lực nhằm triển khai thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, và góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công trong lĩnh vực xây dựng và giao thông.

Thông tin về kế hoạch thanh tra chuyên đề này sẽ được công bố công khai, nhằm đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quá trình thanh tra và xử lý kết quả thanh tra.

Thanh tra Chính phủ sẽ tiến hành thanh tra bốn dự án thủy lợi lớn thuộc quản lý của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, bao gồm Dự án Quản lý nước Bến Tre Jica3, Dự án Hồ chứa nước Krông Pách Thượng tỉnh Đắk Lắk, Hồ chứa nước bản Mồng giai đoạn 1 tỉnh Nghệ An, và Công trình thủy lợi Hồ chứa nước Ia Mơr tỉnh Đắk Lắk. Đây là một trong những đợt thanh tra diện rộng trong nhiều năm, với mục tiêu làm rõ nguyên nhân chậm trễ, sai phạm nếu có, và kiến nghị giải pháp khắc phục, nhằm đưa các dự án nhanh chóng đi vào thực tế, tránh lãng phí tài nguyên và đất đai.

Việc thanh tra bắt đầu trong tháng 7 và kết luận thanh tra sẽ được ban hành trước ngày 25/9. Kết quả tổng hợp sẽ được Thanh tra Chính phủ báo cáo Thủ tướng vào đầu tháng 10. Cả bốn dự án đều là những dự án quy mô lớn, có tổng vốn đầu tư hàng nghìn tỷ đồng nhưng vướng mắc nhiều vấn đề, chậm tiến độ kéo dài.

Dự án Quản lý nước Bến Tre JICA-3 có tổng mức đầu tư 6.200 tỷ đồng từ vốn vay ODA của Chính phủ Nhật Bản, được Bộ Nông nghiệp và Môi trường phê duyệt điều chỉnh vào năm 2017. Dự án do Ban Quản lý Đầu tư và Xây dựng Thủy lợi 9 làm chủ đầu tư, phối hợp cùng Ban Quản lý Dự án Công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bến Tre thực hiện công tác giải phóng mặt bằng. Dự án tiến hành xây dựng 8 cống lớn, tuy nhiên đến nay, chỉ mới hoàn thành 2 cống, còn lại 6 cống đang chậm triển khai.

Dự án Hồ chứa nước Krông Pách Thượng tại Đắk Lắk có tổng mức đầu tư 5.536 tỷ đồng, trong đó giai đoạn 1 là 4.415 tỷ đồng, giai đoạn 2 là 1.120 tỷ đồng. Dự án do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 9 làm chủ đầu tư, phối hợp với Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng các công trình giao thông và nông nghiệp phát triển nông thôn Đắk Lắk. Giai đoạn 1 đã hoàn thành và được khánh thành vào tháng 4 năm nay, với các hạng mục như cụm công trình đầu mối, hệ thống kênh chính Bắc và Nam, cấp nước tưới cho 14.900 ha đất nông nghiệp và nước sinh hoạt cho gần 73.000 người. Giai đoạn 2 đang triển khai hệ thống kênh cấp dưới theo kế hoạch, dự kiến sẽ hoàn thành trước 31/12/2026 theo quyết định phê duyệt dự án.

Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng tại Nghệ An có tổng mức đầu tư ban đầu 4.455 tỷ đồng, sau điều chỉnh vào năm 2023 tăng lên 5.552 tỷ đồng. Dự án được khởi công từ năm 2010, do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 4 làm chủ đầu tư hợp phần cụm công trình đầu mối, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Nghệ An phụ trách hợp phần bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Đây là dự án đa mục tiêu với dung tích hồ 225 triệu m³, cung cấp nước tưới cho gần 19.000 ha đất nông nghiệp, phục vụ sinh hoạt, phát triển thủy điện và điều tiết lũ. Tuy nhiên, đến nay công tác giải phóng mặt bằng vẫn chưa hoàn tất với khoảng 226 ha còn vướng mắc, liên quan tới gần 80 hộ dân.

Dự án Hồ chứa nước Ia Mơr (ở Đắk Lắk và Gia Lai) được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt từ năm 2005 với tổng vốn đầu tư hơn 1.263 tỷ đồng. Đến năm 2015, dự án điều chỉnh xuống hơn 1.160 tỷ đồng, tuy nhiên tình hình cũng không khả quan hơn. Dự án do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 8 làm chủ đầu tư, phần giải phóng mặt bằng giao cho UBND tỉnh Gia Lai và Đắk Lắk thực hiện. Mặc dù hệ thống kênh dẫn nước từ tỉnh Gia Lai về tỉnh Đắk Lắk cơ bản đã hoàn thành, đã đảm bảo cung cấp nước cho 9.200 ha, nhưng trong quá trình địa phương thực hiện đền bù đã phát sinh sai phạm nghiêm trọng.

Thanh tra Chính phủ mới đây đã công bố kế hoạch thực hiện một đợt thanh tra chuyên đề toàn diện đối với các công trình và dự án đang gặp khó khăn, vướng mắc, chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp và có nguy cơ gây thất thoát, lãng phí. Đợt thanh tra này có phạm vi rộng, tập trung vào các dự án thuộc các bộ, ngành và địa phương trên cả nước.

Thành phố Hồ Chí Minh là địa phương có số lượng dự án bị thanh tra nhiều nhất với tổng cộng 114 dự án. Trong đó, 20 dự án sẽ do Thanh tra Chính phủ trực tiếp thanh tra và 94 dự án còn lại sẽ do chính quyền địa phương thực hiện thanh tra. Danh sách các dự án bị thanh tra tại thành phố Hồ Chí Minh bao gồm nhiều dự án chậm triển khai, vướng mắc về pháp lý kéo dài hoặc có khiếu kiện liên quan đến thủ tục đất đai.

Cụ thể, trong 20 dự án do Thanh tra Chính phủ trực tiếp thanh tra, có nhiều dự án thuộc các chủ đầu tư lớn và quen thuộc trên thị trường như Công ty Đại Quang Minh, Công ty Investco, Công ty Phát Đạt, Công ty Hưng Lộc Phát, Công ty DIC, Công ty Phát triển Công nghiệp Tân Thuận, Công ty Cổ phần Đầu tư Phú Mỹ… Các dự án này đang gặp nhiều vướng mắc và chậm tiến độ, gây lãng phí tài nguyên và đất đai.

Đợt thanh tra này sẽ bắt đầu trong tháng 7 và yêu cầu hoàn thành kết luận trước ngày 25/9 đối với Thanh tra Chính phủ và trước ngày 15/9 đối với cấp địa phương. Kết quả tổng hợp sẽ được báo cáo lên Thủ tướng vào đầu tháng 10/2025.

Mục tiêu của đợt thanh tra này là làm rõ nguyên nhân chậm trễ, sai phạm nếu có và kiến nghị các giải pháp khắc phục để đưa các dự án nhanh chóng đi vào thực tế, tránh lãng phí tài nguyên và đất đai. Qua đó, giúp nâng cao hiệu quả sử dụng đất đai và tài nguyên, đồng thời tăng cường trách nhiệm của các chủ đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước trong việc triển khai các dự án.

Trước đó, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo về việc tăng cường thanh tra và kiểm tra các dự án chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài. Đây là một phần trong nỗ lực của Chính phủ nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất đai và tài nguyên, cũng như tăng cường trách nhiệm của các chủ đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước.

Thông tin chi tiết về kế hoạch thanh tra có thể được tìm thấy trên trang web của Thanh tra Chính phủ. Qua đó, người dân và các tổ chức có thể theo dõi và giám sát quá trình thanh tra, đồng thời cung cấp thông tin nếu có vấn đề cần được quan tâm.