Thủ công – Nghethuat.info https://nghethuat.info Trang thông tin nghệ thuật Việt Nam Sat, 11 Oct 2025 22:37:51 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/nghethuat/2025/08/nghethuat-icon.svg Thủ công – Nghethuat.info https://nghethuat.info 32 32 Món quà đặc biệt trong đám cưới của người Ve ở Đà Nẵng https://nghethuat.info/mon-qua-dac-biet-trong-dam-cuoi-cua-nguoi-ve-o-da-nang/ Sat, 11 Oct 2025 22:37:45 +0000 https://nghethuat.info/mon-qua-dac-biet-trong-dam-cuoi-cua-nguoi-ve-o-da-nang/

Ở thành phố Đà Nẵng, cộng đồng người Ve, một nhánh của dân tộc Giẻ Triêng, vẫn giữ nguyên một tập tục cưới hỏi đặc sắc. Trong lễ cưới, nhà gái tặng cho nhà trai một tấm dồ đôi, sản phẩm được chính cô gái dệt bằng tay trong suốt 3-4 năm trước khi kết hôn. Tấm dồ đôi không chỉ thể hiện sự khéo léo mà còn là biểu tượng của tấm lòng thủy chung và nhân văn của người phụ nữ Ve.

Người mẹ của chú rể, tự tay cầm tấm dồ đôi khoác lên vai cô con dâu với ước nguyện cho đôi vợ chồng trẻ trăm năm hạnh phúc.
Người mẹ của chú rể, tự tay cầm tấm dồ đôi khoác lên vai cô con dâu với ước nguyện cho đôi vợ chồng trẻ trăm năm hạnh phúc.

Xã Đắc Pring là nơi tập trung đông người Ve sinh sống, nơi mà nhiều phong tục truyền thống vẫn được gìn giữ nguyên vẹn. Người Ve sống bằng nghề làm rẫy, săn bắt và đánh cá. Họ theo chế độ song hệ, nơi con trai theo họ cha và con gái theo họ mẹ. Họ có quan niệm rất văn minh rằng con cái, bất kể giới tính nào, đều quý giá.

Hai mảnh thổ cẩm tượng trưng cho hai cuộc đời, giờ khép lại thành một mái ấm.
Hai mảnh thổ cẩm tượng trưng cho hai cuộc đời, giờ khép lại thành một mái ấm.

Trước khi lập gia đình, chàng trai người Ve phải trải qua nghi thức cà răng và không còn ngủ ở nhà làng, đánh dấu bước trưởng thành. Còn người con gái, trước khi lấy chồng sẽ xỏ tai và đeo trang sức. Đó là những nghi thức tiền hôn nhân mang tính biểu trưng của cộng đồng người Ve ở miền núi Đà Nẵng.

“Tiếp tục phát huy vai trò là cầu nối vững chắc giữa Chính phủ và các tổ chức tôn giáo”
“Tiếp tục phát huy vai trò là cầu nối vững chắc giữa Chính phủ và các tổ chức tôn giáo”

Trong chuyện tình cảm, người Ve bày tỏ tình yêu bằng nghệ thuật dân gian. Chàng trai dùng tiếng khèn, còn cô gái đáp lại bằng lời ca. Khi cả hai thuận ý, nhà trai sẽ nhờ mai mối đến thưa chuyện. Sau đó, hai gia đình tổ chức lễ “Ka để trăng” để chính thức bàn chuyện cưới hỏi. Kể từ đó, đôi trẻ sẽ thay phiên sang ăn cơm nhà nhau mỗi ngày trong vòng vài tháng đến một năm, trước khi tổ chức lễ cưới chính thức – gọi là Lễ Bế chia.

Nhà gái với chiếc nia và tấm dồ đôi tặng nhà trai.
Nhà gái với chiếc nia và tấm dồ đôi tặng nhà trai.

Trong lễ cưới người Ve, lễ vật quan trọng nhất là tấm dồ đôi do nhà gái mang sang. Tấm dồ đôi là một sản phẩm thổ cẩm dày, đẹp, kích thước khoảng 3 mét dài, 2 mét rộng, được ghép từ hai mảnh vải do chính cô gái dệt thủ công. Việc hoàn thành một tấm dồ đôi có thể mất từ 3 đến 4 năm, đòi hỏi sự nhẫn nại, khéo léo và tình cảm sâu sắc.

Bà Pơ Loong Thị Liêm, 64 tuổi, xã Đắc Pring, chia sẻ: “Thổ cẩm của phụ nữ Ve được làm bằng nguyên liệu tự nhiên từ cây, cỏ, lá, hoa của rừng núi, màu nhuộm từ lá cây, nghệ, bồ kết, tro bếp… Đến nay, chúng tôi còn lưu giữ truyền thống trên từng tấm vải thổ cẩm với các dải hoa văn trang trí kết hợp giữa màu đỏ và màu trắng, giữa màu chàm với màu vàng. Mỗi hoa văn trên vải đều kể lại câu chuyện về thần núi, thần suối, tổ tiên…”.

Già làng Pơ Loong Tý, 78 tuổi, kể chuyện, theo truyền thống, tấm dồ đôi không chỉ để người Ve dùng đắp ấm chống lại cái rét của những cơn mưa rừng đằng đẵng mà còn được xem là món quà sính lễ trao tặng trong đám cưới. Với người Ve, đám cưới không có tấm dồ đôi thì không gọi là đám cưới. Nhà trai mang chiếc gùi thể hiện tài đan lát của chàng rể, còn nhà gái tặng tấm dồ đôi do chính cô dâu dệt, thể hiện tấm lòng son sắt, thuỷ chung.

Tấm dồ đôi sau đó được mẹ chú rể khoác lên vai cô dâu như lời chúc phúc cho hôn nhân hạnh phúc bền lâu. Số lượng tấm dồ đôi nhà gái chuẩn bị phụ thuộc vào khả năng và sự cần mẫn của cô gái. Tuy nhiên, dù chỉ một tấm, nó cũng mang đầy đủ ý nghĩa biểu trưng: hai mảnh vải tượng trưng cho hai cuộc đời, giờ khép lại thành một mái ấm.

Ngày nay, dù cuộc sống đã có nhiều đổi thay, nhiều gia đình người Ve vẫn duy trì nét đẹp này như một phần hồn cốt văn hóa. Tấm dồ đôi không chỉ là hồi môn, mà là sự kết tinh của công sức, đạo lý, tinh thần nhân văn, điều khiến đám cưới người Ve trở nên đặc biệt, giàu bản sắc và đáng trân quý giữa đại ngàn Trường Sơn.

Khi hội nhập văn hoá diễn ra ngày càng mạnh mẽ ở miền núi Đà Nẵng, tấm dồ đôi của người Ve không chỉ là minh chứng của tình yêu đôi lứa, mà còn là cầu nối giữa truyền thống và hiện đại. Trong không gian đậm chất núi rừng ấy, từng sợi chỉ, từng họa tiết trên tấm dồ đôi như tiếp tục kể câu chuyện của bản làng – bản tình ca bền bỉ giữa đại ngàn.

]]>
Triển lãm ‘Nam Tước – Những mảnh ghép’เผย phong cách nghệ nhân tài hoa https://nghethuat.info/trien-lam-nam-tuoc-nhung-manh-ghep%e0%b9%80%e0%b8%9c%e0%b8%a2-phong-cach-nghe-nhan-tai-hoa/ Thu, 02 Oct 2025 09:13:35 +0000 https://nghethuat.info/trien-lam-nam-tuoc-nhung-manh-ghep%e0%b9%80%e0%b8%9c%e0%b8%a2-phong-cach-nghe-nhan-tai-hoa/

Ngày 2 tháng 8, tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, triển lãm mỹ thuật ứng dụng “Nam Tước – Những mảnh ghép” đã khai mạc, mang đến một không gian nghệ thuật độc đáo và sáng tạo. Triển lãm này tôn vinh giá trị gốm truyền thống Việt Nam và ứng dụng trong xây dựng, điêu khắc kiến trúc nghệ thuật.


Một phần bộ cửa 12 cánh Trung - Hiếu - Môn
Một phần bộ cửa 12 cánh Trung – Hiếu – Môn

Đến dự lễ khai mạc có ông Nguyễn Anh Minh, Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam; nhà sử học Dương Trung Quốc; ông Lương Xuân Đoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam; ông Vương Mạnh Tuấn, Chủ tịch Hội Nghệ nhân làng gốm cổ truyền Bát Tràng; bà Hà Thị Vinh, Chủ tịch Hiệp hội Thủ công mỹ nghệ và làng nghề Hà Nội…

 “Những mảnh ghép” của nghệ nhân ưu tú Trần Nam Tước - ảnh 2
“Những mảnh ghép” của nghệ nhân ưu tú Trần Nam Tước – ảnh 2

Triển lãm giới thiệu các tác phẩm mỹ thuật ứng dụng của nghệ nhân ưu tú Trần Nam Tước, mang đậm dấu ấn cá nhân và tư duy riêng có. Với 35 tác phẩm trưng bày, đa dạng về chất liệu và theo từng năm sáng tác, triển lãm “Nam Tước – Những mảnh ghép” là một dịp để công chúng thưởng lãm và trải nghiệm.

Không gian trưng bày được chia thành 3 phần chính. Phần 1 trưng bày các hình khối điêu khắc, trang trí truyền thống bằng chất liệu gốm, đất nung. Phần 2 giới thiệu các mảng chạm khắc gỗ, tiêu biểu là những điển tích như “Tứ đại con gà (ò ó o o)”, bộ cửa 12 cánh Trung Hiếu Môn – tác phẩm giúp nghệ nhân Trần Nam Tước đoạt giải Nhất Mỹ thuật ứng dụng toàn quốc lần thứ 4 năm 2019.

Phần 3 trưng bày các bản vẽ tay thủ công, tư liệu thiết kế đã được nghệ nhân ưu tú Trần Nam Tước ứng dụng vào nhiều công trình trong suốt 25 năm làm nghề. Các tác phẩm vừa mang tính ứng dụng cao nhưng vẫn giữ được giá trị nghệ thuật sâu sắc, hòa quyện giữa hơi thở đương đại và nét văn hóa cổ xưa, mang phong cách của nghệ nhân ưu tú Trần Nam Tước – người thợ gốm “bách nghệ” tài hoa của làng gốm Bát Tràng.

Tại triển lãm, Trần Nam Tước đóng vai trò vừa là người nghệ nhân sáng tạo nên tác phẩm, vừa là người kể chuyện, người truyền tải những giá trị văn hóa truyền thống thông qua ngôn ngữ nghệ thuật đương đại.

Sinh ra và lớn lên từ vùng quê lúa, nghệ nhân Trần Nam Tước cho biết, cả tuổi thơ ông ngụp lặn với sông hồ và sự mặn mòi của biển cả, trên lưng trâu, cùng cánh diều no gió, rồi lang thang trên khắp nẻo đường quê – sớm bén duyên với đất và lửa quê mình, qua các lò nung gạch thủ công.

Mãi đến năm 1997, ông mới biết đến gốm Bát Tràng, một dòng gốm có men và có rất nhiều phong cách chế tác để được “vùng vẫy” thoải mái sáng tạo để khám phá bản thân, trải nghiệm cuộc sống và tự do với đất.

“Sau 30 năm, tôi sinh sống và làm việc trải qua bao thứ nghề có lẽ gốm mãi là người thầy, mà tôi luôn là một kẻ học trò dốt. Vì đất và lửa không dễ gì cho tôi tùy tiện với nó. Bởi trong đất biết bao nhiêu những linh hồn kim cổ, gửi vào đây xương máu của giống nòi. Nay tôi làm và tri ân những anh hùng kiệt hiệt, nương gốm Bát Tràng là cầu nối cho những người thợ như tôi, được tạo tác và kế truyền những tinh hoa của các bậc tiền nhân thủa trước”, nghệ nhân Trần Nam Tước chia sẻ.

Triển lãm “Nam Tước – Những mảnh ghép” diễn ra từ ngày 2 – 12 tháng 8 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, là một dịp để công chúng thưởng lãm và trải nghiệm những tác phẩm nghệ thuật độc đáo và sáng tạo của nghệ nhân ưu tú Trần Nam Tước. …

]]>
Triển lãm “Nam Tước – Những mảnh ghép”: Tôn vinh giá trị gốm truyền thống Việt Nam https://nghethuat.info/trien-lam-nam-tuoc-nhung-manh-ghep-ton-vinh-gia-tri-gom-truyen-thong-viet-nam/ Thu, 02 Oct 2025 07:53:18 +0000 https://nghethuat.info/trien-lam-nam-tuoc-nhung-manh-ghep-ton-vinh-gia-tri-gom-truyen-thong-viet-nam/

Ngày 2/8/2025, tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, Triển lãm mỹ thuật ứng dụng ‘Nam Tước – Những mảnh ghép’ đã chính thức khai mạc. Sự kiện này mang đến một không gian nghệ thuật độc đáo và sáng tạo, tôn vinh giá trị của gốm truyền thống Việt Nam và những mảnh ghép trong lĩnh vực xây dựng, điêu khắc kiến trúc nghệ thuật.

Triển lãm giới thiệu 35 tác phẩm tiêu biểu của Nghệ nhân Ưu tú Trần Nam Tước, phản ánh hành trình nghệ thuật gắn kết giữa truyền thống và đời sống đương đại. Không gian triển lãm được chia thành ba phần chính, nổi bật với các khối điêu khắc và trang trí truyền thống bằng gốm, đất nung; mảng chạm khắc gỗ; bản vẽ tay thủ công và tư liệu thiết kế được Nghệ nhân ứng dụng trong suốt 25 năm làm nghề.

Không gian triển lãm (Ảnh: Nguyên Khánh)
Không gian triển lãm (Ảnh: Nguyên Khánh)

Các tác phẩm trưng bày đa dạng về hình thức, chất liệu và niên đại sáng tác, thể hiện sự đa dạng trong cách thức sáng tạo và ẩn chứa thông điệp về sự gắn kết, tổng hòa của những yếu tố tưởng chừng rời rạc để tạo nên một tổng thể hoàn chỉnh, có ý nghĩa sâu sắc về văn hoá và di sản. Qua đó, công chúng có thể cảm nhận được sự tài năng và tâm huyết của Nghệ nhân ưu tú Trần Nam Tước – người thợ gốm ‘bách nghệ’ tài hoa của làng gốm Bát Tràng.

Đây là lần đầu tiên công chúng được chiêm ngưỡng những tác phẩm mang tính ứng dụng cao nhưng vẫn giữ được giá trị nghệ thuật sâu sắc, hòa quyện giữa hơi thở đương đại và nét văn hóa cổ xưa. Triển lãm ‘Nam Tước – Những mảnh ghép’ thể hiện một góc khác của người nghệ nhân bách nghệ này, ngoài sự tài hoa khéo léo còn là sự trải đời, trải nghề và sự cống hiến không ngừng nghỉ của anh đối với nghề gốm.

Không gian triển lãm (Ảnh: Nguyên Khánh)
Không gian triển lãm (Ảnh: Nguyên Khánh)

Sự kiện này mở cửa tự do cho công chúng và những người yêu nghệ thuật đến hết ngày 12-8 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Thông qua triển lãm, công chúng có thể hiểu rõ hơn về giá trị văn hóa và nghệ thuật của gốm truyền thống Việt Nam, cũng như tài năng và tâm huyết của Nghệ nhân ưu tú Trần Nam Tước. Đây là cơ hội để mọi người tiếp cận và trải nghiệm không gian nghệ thuật độc đáo này.

Với những giá trị văn hóa và nghệ thuật sâu sắc, triển lãm ‘Nam Tước – Những mảnh ghép’ chắc chắn sẽ là một điểm đến hấp dẫn cho những ai yêu thích nghệ thuật và văn hóa Việt Nam. Thông tin chi tiết về triển lãm có thể được tìm thấy trên trang web của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam hoặc các kênh truyền thông chính thức.

Ảnh: Trần Tước
Ảnh: Trần Tước
]]>
Sơn La phát triển sản phẩm lưu niệm và OCOP để nâng cao giá trị du lịch https://nghethuat.info/son-la-phat-trien-san-pham-luu-niem-va-ocop-de-nang-cao-gia-tri-du-lich/ Mon, 29 Sep 2025 13:14:12 +0000 https://nghethuat.info/son-la-phat-trien-san-pham-luu-niem-va-ocop-de-nang-cao-gia-tri-du-lich/

Sơn La đang tích cực phát triển các sản phẩm lưu niệm và OCOP như một cách để nâng cao giá trị du lịch và lan tỏa nét văn hóa đặc sắc của các dân tộc bản địa. Các sản phẩm thủ công truyền thống như thổ cẩm, trang sức bạc, nhạc cụ dân tộc, và các sản phẩm đan lát từ mây tre đã trở thành biểu tượng văn hóa của vùng đất này. Không chỉ thể hiện sự khéo léo của người thợ thủ công, những sản phẩm này còn chứa đựng giá trị văn hóa lâu đời được gìn giữ và tiếp nối qua các thế hệ.

Cà phê Sơn La là món quà được du khách yêu thích.
Cà phê Sơn La là món quà được du khách yêu thích.

Trong những năm gần đây, tỉnh Sơn La đã chú trọng vào việc phát triển và đổi mới các sản phẩm lưu niệm. Các doanh nghiệp và hợp tác xã đã tích cực tham gia vào việc sản xuất và kinh doanh các sản phẩm lưu niệm handmade, từ đó tạo ra nhiều việc làm cho người dân bản địa. Sự phát triển của các sản phẩm lưu niệm không chỉ góp phần vào việc bảo tồn văn hóa truyền thống mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy kinh tế địa phương.

Các sản phẩm OCOP và sản phẩm nông sản tiêu biểu của Sơn La thường xuyên được giới thiệu, quảng bá tại các sự kiện lớn nhỏ.
Các sản phẩm OCOP và sản phẩm nông sản tiêu biểu của Sơn La thường xuyên được giới thiệu, quảng bá tại các sự kiện lớn nhỏ.

Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) cũng đã trở thành một đòn bẩy quan trọng thúc đẩy phát triển du lịch tại Sơn La. Các sản phẩm OCOP được chế biến theo quy trình kiểm soát nghiêm ngặt, có thương hiệu rõ ràng, và mang đậm hương vị đặc trưng của vùng đất Tây Bắc. Những sản phẩm này đã chiếm được cảm tình của du khách gần xa và trở thành những món quà ý nghĩa. Việc phát triển các sản phẩm OCOP không chỉ nâng cao giá trị sản phẩm mà còn giúp tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Gian hàng bán đồ lưu niệm mang màu sắc văn hóa Tây Bắc tại Phố đi bộ - Chợ đêm Mộc Châu.
Gian hàng bán đồ lưu niệm mang màu sắc văn hóa Tây Bắc tại Phố đi bộ – Chợ đêm Mộc Châu.

Tính đến nay, toàn tỉnh Sơn La đã có hơn 200 sản phẩm được đánh giá phân hạng và cấp giấy chứng nhận OCOP. Trong đó, có 1 sản phẩm 5 sao, 62 sản phẩm 4 sao, và 151 sản phẩm 3 sao. Các sản phẩm này đã góp phần tạo nên sự đa dạng và phong phú cho thị trường lưu niệm du lịch tại Sơn La. Sự đa dạng này không chỉ thể hiện sự phong phú của văn hóa bản địa mà còn thể hiện sự sáng tạo và đổi mới của các doanh nghiệp và hợp tác xã trong việc phát triển sản phẩm.

Gian hàng bán sản phẩm đặc trưng của dân tộc Thái phục vụ du khách tại thung lũng mận Nà Ka.
Gian hàng bán sản phẩm đặc trưng của dân tộc Thái phục vụ du khách tại thung lũng mận Nà Ka.

Nhận thức được tầm quan trọng của các sản phẩm lưu niệm và OCOP, tỉnh Sơn La đã có nhiều chính sách hỗ trợ và định hướng phát triển. Các ngành chức năng đã xây dựng chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ, kết nối các hợp tác xã, doanh nghiệp, và người dân với các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ du lịch. Sự hỗ trợ này đã giúp các sản phẩm lưu niệm và OCOP tiếp cận được với thị trường rộng lớn hơn, đồng thời nâng cao giá trị và chất lượng sản phẩm.

Ông Trần Xuân Việt, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Sơn La, khẳng định: ‘Để du lịch Sơn La phát triển bền vững, thời gian tới, Sở sẽ tiếp tục phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã phát triển các sản phẩm du lịch mới, thiết kế quà tặng du lịch, góp phần tạo thêm dấu ấn đặc sắc để du lịch Sơn La ngày càng thu hút du khách.’ Điều này cho thấy sự cam kết của chính quyền địa phương trong việc phát triển du lịch bền vững và nâng cao giá trị văn hóa bản địa.

Phát triển đa dạng các sản phẩm lưu niệm và OCOP không chỉ là chiến lược kinh tế mà còn là cách để bảo tồn và lan tỏa văn hóa bản địa. Đây chính là những mảng ghép tạo nên hệ sinh thái du lịch hoàn chỉnh, từ trải nghiệm đến mua sắm. Với những bước đi đúng đắn và sự đồng lòng của chính quyền, doanh nghiệp, và người dân, các sản phẩm lưu niệm du lịch của Sơn La đang từng bước khẳng định giá trị, là món quà ý nghĩa cho du khách và trở thành những ‘sứ giả’ lan tỏa văn hóa và du lịch Sơn La.

]]>
Mẹ đơn thân tạo doanh thu chục triệu mỗi tháng từ nghề làm brooch độc đáo https://nghethuat.info/me-don-than-tao-doanh-thu-chuc-trieu-moi-thang-tu-nghe-lam-brooch-doc-dao/ Wed, 10 Sep 2025 04:10:31 +0000 https://nghethuat.info/me-don-than-tao-doanh-thu-chuc-trieu-moi-thang-tu-nghe-lam-brooch-doc-dao/

Chị Nguyễn Thị Ngọc My, một cư dân của Hà Nội, đã đưa ra quyết định táo bạo khi từ bỏ công việc văn phòng ổn định để dành nhiều thời gian hơn cho gia đình, đặc biệt là chăm sóc con cái. Tuy nhiên, điều bất ngờ đã xảy ra khi chị My khám phá ra một cơ hội kinh doanh mới và ổn định, mang lại thu nhập hàng chục triệu đồng mỗi tháng. Đó là kinh doanh brooch (ghim cài áo) thủ công.

Ghim cài áo thủ công mang lại nguồn thu nhập hàng chục triệu đồng mỗi tháng
Ghim cài áo thủ công mang lại nguồn thu nhập hàng chục triệu đồng mỗi tháng

Quyết định từ bỏ công việc vốn mang lại thu nhập ổn định để ở nhà lo cho con vào năm 2019 đã đánh dấu sự khởi đầu của một hành trình mới đối với chị My. Trong thời gian rảnh, chị đã thử nghiệm với việc làm bánh kem hoa nghệ thuật nhưng sau đó phải tạm ngưng do lý do sức khỏe. Từ đó, chị chuyển sang làm hoa giấy, hoa đất sét và đồ thủ công nhỏ lẻ để bán và trang trải thu nhập.

Chị My (đứng) hướng dẫn học viên làm ghim cài áo
Chị My (đứng) hướng dẫn học viên làm ghim cài áo

Khi tìm hiểu về lịch sử và kỹ thuật đính kết brooch, chị My nhận ra rằng đây cũng là một nhánh nhỏ của thêu – một lĩnh vực mà chị có chút nền tảng. Từ kinh nghiệm xử lý chất liệu khi làm bánh, hoa, chị My nảy ra ý tưởng tạo nên những chiếc brooch sinh động, gần gũi và đa dạng nguyên phụ liệu.

Vào năm 2022, chị My thuyết phục chị gái cùng bắt đầu hành trình khởi nghiệp. Đến năm 2023, một người bạn thân từ thời tiểu học của chị cũng tham gia cùng. Cả ba chính thức mở xưởng mang tên ‘Handmade by Mí’. Những ngày đầu, nhóm gặp không ít khó khăn về vốn và nguyên phụ liệu. Nhóm quyết định giữ quy mô vừa phải, mỗi người kiêm nhiệm nhiều công việc để tiết kiệm chi phí.

Theo chị My, thách thức lớn nhất đến từ nguyên vật liệu. Những món phụ kiện nhỏ nhưng đòi hỏi sự tỉ mỉ cao, nguyên liệu lại khan hiếm. Nhóm phải đặt mua lẻ từ nước ngoài như cườm Nhật, kim sa Pháp – Ý, pha lê Swarovski từ Áo, dẫn đến chi phí đội lên đáng kể.

Chị My cho biết thị trường Việt Nam vẫn thiếu đơn vị cung cấp nguyên liệu đính kết cao cấp số lượng lớn. Sau gần 3 năm, nhóm mới tìm được một số đầu mối uy tín và định hình được hướng đi phù hợp với mô hình xưởng sáng tạo nhỏ.

Cũng theo chị My, mỗi sản phẩm handmade mất 1-2 ngày để hoàn thành, tùy vào độ khó. Mỗi bộ sưu tập thường gồm khoảng 20-23 mẫu và không sản xuất hàng loạt. Mức giá sản phẩm dao động từ 500.000 – 2.500.000 đồng, thu nhập mỗi tháng khoảng từ 35 – 45 triệu đồng.

Chị My chia sẻ: ‘Người Việt thường ngại những phụ kiện quá cầu kỳ, nên nhóm tập trung vào dòng brooch nhỏ, vừa phải, dễ kết hợp nhưng vẫn giữ sự tinh xảo và độc đáo. Ưu tiên chất lượng và cá tính sáng tạo là điều chúng mình luôn theo đuổi’.

Không chỉ tạo ra sản phẩm, chị My và nhóm còn mang khát khao lan tỏa tình yêu với nghệ thuật đính kết. ‘Chúng mình muốn truyền cảm hứng đến những người trẻ yêu handmade, giúp họ biết thêm về brooch, học hỏi và chia sẻ kiến thức lẫn nhau’, chị nói.

]]>
Tiệm mạt chược thủ công cuối cùng ở Hong Kong https://nghethuat.info/tiem-mat-chuoc-thu-cong-cuoi-cung-o-hong-kong/ Sat, 06 Sep 2025 21:22:59 +0000 https://nghethuat.info/tiem-mat-chuoc-thu-cong-cuoi-cung-o-hong-kong/

Mạt chược – Di sản văn hóa đang dần mai một

Một phòng chơi mạt chược được cấp phép, cách cửa tiệm bà Mei vài con phố. Nơi này đã chuyển sang dùng quân bài đặt mua từ Trung Quốc đại lục.
Một phòng chơi mạt chược được cấp phép, cách cửa tiệm bà Mei vài con phố. Nơi này đã chuyển sang dùng quân bài đặt mua từ Trung Quốc đại lục.

Mạt chược là một trò chơi đã gắn bó chặt chẽ với văn hóa Trung Quốc và cộng đồng Hoa kiều trên toàn thế giới. Không chỉ đơn thuần là một hình thức giải trí, mạt chược còn mang trong mình những giá trị truyền thống sâu sắc. Trẻ em thường học cách chơi mạt chược trong những dịp Tết Nguyên đán cùng với gia đình, trong khi người lớn tuổi có thể chơi quanh năm. Các bộ mạt chược cổ điển thường được làm từ gỗ, ngà voi hoặc tre, và được cắt, đánh bóng, khắc và tô màu một cách thủ công.

Bà dùng một công cụ giống chiếc vặn nút chai được dùng để khoan các họa tiết lên mặt quân cờ.
Bà dùng một công cụ giống chiếc vặn nút chai được dùng để khoan các họa tiết lên mặt quân cờ.

Ở Hong Kong, mạt chược không chỉ là một trò chơi đơn thuần mà còn được coi là một phần của di sản văn hóa. Trong hơn bốn thập kỷ qua, bà Ho Sau-Mei, 68 tuổi, đã gắn bó với cửa tiệm Kam Fat Mahjong do cha bà sáng lập từ năm 1962. Cửa tiệm nhỏ này nằm dưới cầu thang trong một hẻm nhỏ rộng chưa đầy 2m và là nơi lưu giữ truyền thống làm mạt chược thủ công.

Bà Mei cho biết bà bắt đầu học nghề từ năm 13 tuổi. Vào những năm 1970-1980, các nghệ nhân từ Trung Quốc đại lục đã sang Hong Kong để trao đổi kỹ thuật, giúp cho nghề khắc mạt chược thủ công phát triển thịnh vượng. Vào thập niên 1960, Hong Kong có hơn 20 nghệ nhân khắc mạt chược, và thậm chí còn có cả hội nghề nghiệp chính thức.

Mỗi bộ mạt chược làm tay mất khoảng 10 đến 14 ngày để hoàn thành, có giá khoảng 245 USD (khoảng 6,5 triệu đồng).
Mỗi bộ mạt chược làm tay mất khoảng 10 đến 14 ngày để hoàn thành, có giá khoảng 245 USD (khoảng 6,5 triệu đồng).

Tuy nhiên, hiện tại phần lớn các quân bài mạt chược đều được sản xuất hàng loạt tại các nhà máy ở Trung Quốc đại lục. Từ năm 2014, nghề khắc tay mạt chược đã được chính quyền Hong Kong xếp vào danh sách ‘di sản văn hóa phi vật thể’. Tuy nhiên, tại thành phố này hiện chỉ còn vài người theo nghề, và bà Mei là nữ nghệ nhân duy nhất còn hành nghề.

Sau ghế làm việc của bà là một bàn thờ nhỏ phát ra ánh sáng đỏ mờ. Phía trước bàn thờ đặt một bộ cờ mạt chược.
Sau ghế làm việc của bà là một bàn thờ nhỏ phát ra ánh sáng đỏ mờ. Phía trước bàn thờ đặt một bộ cờ mạt chược.

Mỗi sáng trước 10h, bà Mei đã ngồi vào chỗ, xếp sẵn khay gỗ với những quân bài bằng nhựa và chuẩn bị các dụng cụ chuyên dụng để khắc. Mỗi bộ mạt chược gồm 144 quân, chia làm bốn loại như cây tre, chấm tròn, chữ Hán, gió (đông, tây, nam, bắc) và các quân đặc biệt như hoa, rồng, tứ quý. Bên cạnh những quân cờ truyền thống, bà Mei cũng làm những quân cờ mạt chược sáng tạo với nhiều loại hình vẽ.

Mỗi sáng trước 10h, nữ nghệ nhân đã ngồi vào chỗ, xếp sẵn khay gỗ với những quân bài bằng nhựa và chuẩn bị các dụng cụ chuyên dụng để khắc.
Mỗi sáng trước 10h, nữ nghệ nhân đã ngồi vào chỗ, xếp sẵn khay gỗ với những quân bài bằng nhựa và chuẩn bị các dụng cụ chuyên dụng để khắc.

Nghệ nhân dùng những dụng cụ khắc truyền thống với đầu mũi khác nhau để khắc từng ký tự, họa tiết lên quân bài, kẹp chặt giữa ngón cái và ngón giữa. Mỗi bộ mạt chược làm tay mất khoảng 10 đến 14 ngày để hoàn thành, có giá khoảng 245 USD (khoảng 6,5 triệu đồng).

Sau khi khắc xong, bà chuyển sang công đoạn tô màu, dùng những hủ sơn đỏ, xanh, lục cũ kỹ.
Sau khi khắc xong, bà chuyển sang công đoạn tô màu, dùng những hủ sơn đỏ, xanh, lục cũ kỹ.

Ngành làm mạt chược thủ công đã dần biến mất kể từ khi Hong Kong chuyển từ trung tâm sản xuất sang trung tâm tài chính vào thập niên 1990. Cửa tiệm của bà Mei không có hệ thống đặt hàng trực tuyến, khách hàng muốn mua phải gọi điện hoặc tới trực tiếp. Bà Mei ghi đơn hàng bằng tay trên một cuốn sổ cũ kỹ.

Cửa tiệm không có hệ thống đặt hàng online. Khách muốn mua phải gọi điện hoặc tới trực tiếp. Bà ghi đơn hàng bằng tay trên một cuốn sổ cũ kĩ.
Cửa tiệm không có hệ thống đặt hàng online. Khách muốn mua phải gọi điện hoặc tới trực tiếp. Bà ghi đơn hàng bằng tay trên một cuốn sổ cũ kĩ.

Bà Mei nói rằng bà chưa muốn nghỉ hưu vì buồn và không biết làm gì. Trong ngày, một khách hàng người Anh gọi đến hỏi về đơn hàng mà vợ anh đặt cách đây vài tuần. Bà Mei nhờ người phiên dịch, tìm số điện thoại trong sổ, và xác nhận bộ bài sẽ hoàn thiện trong tuần tới.

Bên trong tiệm là tủ kính bám bụi cao tới trần, chất đầy ảnh cũ và các bộ mạt chược đủ kiểu dáng.
Bên trong tiệm là tủ kính bám bụi cao tới trần, chất đầy ảnh cũ và các bộ mạt chược đủ kiểu dáng.

Theo bà Mei, khi còn trẻ, bà thường chơi mạt chược với anh chị em trong nhà, nhưng hiện tại không còn nhiều thời gian, chỉ thỉnh thoảng mới nhận lời mời từ bạn cũ. Hằng năm, sinh viên và nhà báo vẫn đến tìm hiểu, nhờ đó nghề của bà được nhiều người biết đến dù đang dần mai một.

Bà Mei từng nhận nhiều lời đề nghị học nghề từ nghệ sĩ và các tổ chức văn hóa, nhưng bà đều từ chối vì chưa có hứng dạy và muốn làm theo cách và nhịp độ riêng của mình. “Tôi không biết còn làm được bao lâu nữa nhưng chừng nào còn cầm được dụng cụ, tôi vẫn sẽ tiếp tục”, bà nói.

Theo bà Mei, khi còn trẻ bà thường chơi mạt chược với anh chị em trong nhà, nhưng hiện không còn nhiều thời gian, chỉ thỉnh thoảng mới nhận lời mời từ bạn cũ.
Theo bà Mei, khi còn trẻ bà thường chơi mạt chược với anh chị em trong nhà, nhưng hiện không còn nhiều thời gian, chỉ thỉnh thoảng mới nhận lời mời từ bạn cũ.
]]>
Cần Thơ: Biến vỏ bắp thành túi xách, giấy thủ công độc đáo https://nghethuat.info/can-tho-bien-vo-bap-thanh-tui-xach-giay-thu-cong-doc-dao/ Sat, 06 Sep 2025 18:52:44 +0000 https://nghethuat.info/can-tho-bien-vo-bap-thanh-tui-xach-giay-thu-cong-doc-dao/

Ở thành phố Cần Thơ, một nhóm các nghệ nhân và người yêu nghệ thuật đã tập hợp lại để thành lập nhóm Art house. Mục tiêu của họ là biến những phụ phẩm nông nghiệp, như vỏ bắp, thành các sản phẩm thủ công mỹ nghệ độc đáo. Qua hoạt động này, họ không chỉ góp phần giảm thiểu rác thải mà còn giữ gìn và phát huy giá trị của nghệ thuật thủ công truyền thống.

Những sản phẩm túi xách thời trang từ vỏ bắp. Ảnh: Hàn Lâm.
Những sản phẩm túi xách thời trang từ vỏ bắp. Ảnh: Hàn Lâm.

Nhóm Art house Cần Thơ bao gồm các giáo viên mỹ thuật, sinh viên và những người yêu nghệ thuật. Họ lấy cảm hứng từ cuộc sống nông thôn ở miền Tây, nơi cây bắp đóng vai trò quan trọng trong đời sống của người dân. Nhóm đã tìm cách biến vỏ bắp, thứ mà nhiều người cho là phế phẩm, trở thành chất liệu tạo nên các sản phẩm thủ công giàu giá trị.

Dùng màu nhuộm thực phẩm và hoa lá để làm ra giấy từ vỏ bắp. Ảnh: Hàn Lâm.
Dùng màu nhuộm thực phẩm và hoa lá để làm ra giấy từ vỏ bắp. Ảnh: Hàn Lâm.

Quá trình tạo ra các sản phẩm này đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn. Mỗi chiếc túi xách làm từ vỏ bắp cần trải qua nhiều công đoạn như thu gom, xử lý, phơi vỏ, đan và trang trí bằng vải lụa. Để hoàn thiện một sản phẩm, cần từ một đến hai ngày làm việc. Các thành viên trong nhóm không chỉ dừng lại ở việc tạo ra túi xách mà còn phát triển các sản phẩm khác như ví, đế lót bình hoa, khung gương trang trí và giấy thủ công làm từ vỏ bắp.

Tranh dân gian được sáng tạo trên giấy từ vỏ bắp. Ảnh: Hàn Lâm.
Tranh dân gian được sáng tạo trên giấy từ vỏ bắp. Ảnh: Hàn Lâm.

Loại giấy vỏ bắp được tạo ra bằng cách xay nhuyễn vỏ bắp, sau đó pha trộn với màu thực phẩm và hoa lá tự nhiên. Từ giấy vỏ bắp, nhóm đã tạo ra các tác phẩm tranh dân gian bằng cách kết hợp kỹ thuật in khắc gỗ và tô màu theo phong cách tranh Đông Hồ, Hàng Trống. Họ cũng vẽ tranh phong cảnh địa phương và các chủ đề về đờn ca tài tử trên giấy vỏ bắp, nhằm giới thiệu về vùng đất Cần Thơ.

Art house Cần Thơ không chỉ là một nhóm nghệ thuật, mà còn là một biểu tượng của phong trào sống xanh và sáng tạo bền vững trong cộng đồng. Các thành viên thường xuyên tổ chức các buổi hướng dẫn làm thủ công cho học sinh, sinh viên và người dân địa phương. Qua các hoạt động của mình, nhóm Art house Cần Thơ hy vọng mang đến một thông điệp về việc tái sử dụng và tái tạo các chất liệu có sẵn trong tự nhiên, đồng thời lan tỏa tình yêu văn hóa và sáng tạo trong cộng đồng.

Nhóm Art house Cần Thơ đã và đang tiếp tục phát triển các sản phẩm thủ công từ vỏ bắp, đồng thời mở rộng các hoạt động sáng tạo của mình. Bằng cách biến những phụ phẩm nông nghiệp thành các sản phẩm có giá trị, họ đã góp phần vào việc giảm thiểu rác thải và bảo vệ môi trường. Đồng thời, họ cũng giúp giữ gìn và phát huy giá trị của nghệ thuật thủ công truyền thống, cũng như lan tỏa tình yêu văn hóa và sáng tạo trong cộng đồng.

Hãy ghé thăm trang web của Art house Cần Thơ để tìm hiểu thêm về các hoạt động và sản phẩm của họ. Bạn cũng có thể theo dõi trang Facebook của họ để cập nhật thông tin mới nhất về các dự án và hoạt động sáng tạo của nhóm.

]]>
Trung tâm Kỹ năng sống SAM: Phát triển toàn diện cho thiếu nhi qua trải nghiệm有趣 https://nghethuat.info/trung-tam-ky-nang-song-sam-phat-trien-toan-dien-cho-thieu-nhi-qua-trai-nghiem%e6%9c%89%e8%b6%a3/ Sun, 24 Aug 2025 07:37:54 +0000 https://nghethuat.info/trung-tam-ky-nang-song-sam-phat-trien-toan-dien-cho-thieu-nhi-qua-trai-nghiem%e6%9c%89%e8%b6%a3/

Trong quá trình phát triển của trẻ em, việc đầu tư thời gian và công sức để giúp con cái phát triển kỹ năng và tài năng không chỉ là mối quan tâm của các bậc phụ huynh mà còn là nhu cầu thiết yếu trong thế kỷ hiện đại. Bên cạnh việc tập trung vào việc học tập kiến thức cơ bản tại trường học, nhiều phụ huynh đã và đang tìm kiếm các hoạt động ngoại khóa và lớp học năng khiếu để con em mình có thể tham gia và phát triển toàn diện.

Các hoạt động ngoại khóa và lớp học năng khiếu hiện nay không chỉ đơn thuần là giúp trẻ phát triển khả năng nghệ thuật mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích khả năng quan sát, phân tích và giải quyết vấn đề. Những hoạt động này không chỉ góp phần giúp trẻ tự tin hơn và hòa nhập tốt hơn với bạn bè cùng trang lứa mà còn tạo ra những cơ hội mới mẻ và thú vị để tham gia vào các buổi biểu diễn, sự kiện.

Trong số các hoạt động ngoại khóa đang được yêu thích hiện nay, các lớp học mỹ thuật tư duy sáng tạo, nhảy múa, biểu diễn và ca hát đã thu hút sự quan tâm của nhiều em thiếu nhi cũng như các bậc phụ huynh. Những lớp học này mang lại không chỉ là môi trường để trẻ em phát triển khả năng nghệ thuật của mình mà còn là sự tự tin và khả năng để trẻ có thể hòa nhập và kết bạn một cách dễ dàng.

Lớp mỹ thuật tư duy sáng tạo do cô Trương Thị Quyên phụ trách tại phường Sơn Đông là một ví dụ điển hình. Tại đây, các em từ 4-12 tuổi được học vẽ với nhiều cấp độ khác nhau, từ làm quen đến pha màu, tô màu, và vẽ theo chủ đề. Cô Quyên thực hiện vai trò người hướng dẫn cơ bản và tạo ra môi trường cho trẻ tự do phát triển khả năng nghệ thuật theo cách riêng của mình.

Theo cô Trương Thị Quyên, thông qua việc tiếp cận với hội họa, trẻ em có thể tự do khám phá thế giới đa màu xung quanh mình một cách sớm nhất. Quá trình học mỹ thuật và tham gia vào các hoạt động thủ công sáng tạo giúp trẻ vừa chơi vừa học hỏi lẫn nhau và phát triển những khả năng riêng biệt của bản thân.

Nhiều phụ huynh đánh giá cao việc cho con tham gia vào các lớp học năng khiếu và kỹ năng, không chỉ giúp con được giải trí và tự tin hơn mà còn mang lại cho con những trải nghiệm cuộc sống mới mẻ ngoài những kiến thức trên sách vở. Tuy nhiên, việc lựa chọn cho con tham gia các lớp học kỹ năng sống cần dựa trên sự đam mê, sở thích và hứng thú của trẻ.

ThS Hà Hoàng Hiếu, Tổng Giám đốc Hệ thống Giáo dục SAM EDTECH, cho biết các hoạt động phát triển kỹ năng mềm và kỹ năng sống cho thiếu nhi hiện nay đang được tổ chức với nhiều hình thức đa dạng. Các hoạt động này không chỉ giới hạn trong các buổi giảng dạy trên lớp mà còn bao gồm các sinh hoạt chuyên đề tại sân trường, hoạt động nghệ thuật, thể thao, thủ công, STEM và trải nghiệm thực tế.

Thông qua những hoạt động này, trẻ em không chỉ được rèn luyện và phát triển tư duy và nhận thức cá nhân mà còn có cơ hội khám phá bản thân, xác định điểm mạnh và điểm yếu. Từ đó, trẻ hình thành lối tư duy tích cực và chủ động trong cả học tập và cuộc sống. Hơn nữa, những hoạt động này giúp trẻ mở rộng mối quan hệ bạn bè và gia tăng những trải nghiệm cuộc sống đa dạng ngoài môi trường sách vở.

]]>