Trái Đất – Nghethuat.info

Phát hiện tia sáng chói lòa từ vụ lỗ đen xé sao 450 triệu năm ánh sáng từ Trái Đất

Linh — Tue, 30 Sep 2025 23:33:49 +0000

Một sự kiện vũ trụ đặc biệt hiếm gặp đã được phát hiện bởi các đài quan sát tia X trên Trái Đất, tiết lộ sự tồn tại của một loại ‘quái vật vũ trụ’ bí ẩn. Các nhà khoa học đã phát hiện ra một nguồn tia X mạnh, được gọi là HLX-1, nằm trong một thiên hà cách chúng ta 450 triệu năm ánh sáng. Sự kiện này là kết quả của một vụ lỗ đen xé sao, hay còn gọi là ‘gián đoạn thủy triều’ (TDE), khi một lỗ đen khối lượng trung bình thức giấc và bắt đầu ‘ăn thịt’ một ngôi sao.

Bắt được tín hiệu lạ từ “mắt xích còn thiếu của vũ trụ” – Ảnh 2.

Lỗ đen này được cho là có khối lượng trung gian, nằm giữa lỗ đen siêu khối và lỗ đen khối lượng sao, với khối lượng nặng gấp 100-100.000 lần Mặt Trời. Sự tồn tại của loại lỗ đen này đã được lý thuyết hóa, nhưng chưa bao giờ được quan sát trực tiếp. Sự kiện HLX-1 đã được quan sát vào năm 2009, sau đó nó sáng hơn gấp 100 lần vào năm 2012 và mờ đi vào năm 2023.

Các nhà khoa học tin rằng lỗ đen này có thể đã gắn bó với một ngôi sao khổng lồ và ăn dần ngôi sao, dẫn đến các vụ bùng nổ lặp đi lặp lại. Phát hiện này đã mở ra một cửa sổ mới để nghiên cứu về sự hình thành của lỗ đen siêu khối và giúp giải đáp các bí ẩn về vũ trụ. HLX-1 có thể đại diện cho một giai đoạn tiến hóa của lỗ đen, giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cách chúng hình thành và phát triển.

Roberto Soria, nhà thiên văn học thuộc Viện Vật lý thiên văn quốc gia Ý và là đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết: “Bây giờ chúng ta cần chờ xem liệu nó có bùng phát nhiều lần không, hay có một điểm khởi đầu, một đỉnh điểm, và bây giờ nó sẽ giảm dần cho đến khi biến mất”. Câu hỏi này sẽ được giải đáp trong thời gian tới khi các nhà khoa học tiếp tục theo dõi hoạt động của HLX-1.

Khám phá HLX-1 và các sự kiện liên quan đến lỗ đen xé sao như vậy giúp chúng ta có cơ hội nghiên cứu về môi trường xung quanh lỗ đen, từ đó có thể hiểu rõ hơn về vật lý của các hiện tượng vũ trụ cực đoan. Đồng thời, việc nghiên cứu các lỗ đen trung gian như HLX-1 có thể mang lại những thông tin quý giá về sự hình thành và tiến hóa của các lỗ đen siêu khối ở trung tâm của các thiên hà.

Trong tương lai, việc tiếp tục quan sát và nghiên cứu HLX-1 sẽ giúp các nhà khoa học có thể xây dựng một bức tranh toàn diện hơn về vũ trụ và các hiện tượng vật lý thiên văn xảy ra trong đó. Sự kiên nhẫn và sự phát triển không ngừng của công nghệ quan sát sẽ tiếp tục giúp chúng ta khám phá những bí ẩn của vũ trụ.

Khám phá Hệ Mặt Trời: Địa ngục trên mỗi hành tinh và lý do Trái Đất vẫn là nơi đáng sống nhất

Linh — Tue, 30 Sep 2025 06:12:42 +0000

Du lịch đến các hành tinh trong Hệ Mặt Trời – Một giấc mơ xa vời và đầy rủi ro. Đối với nhiều người, du lịch tới các hành tinh trong Hệ Mặt Trời có thể là điều mơ ước, nhưng thực tế lại vô cùng khắc nghiệt và khác biệt so với tưởng tượng.

Chết trong 2 phút trên Sao Thủy, tan chảy trên Sao Kim: Khám phá sự thật rùng rợn về ‘tour du lịch’ 8 hành tinh và cái kết kinh hoàng!- Ảnh 2.

Áp suất đè bẹp cơ thể, bầu khí quyển độc hại, nhiệt độ không thể chịu đựng nổi… là những gì bạn phải đối mặt khi đặt chân đến các hành tinh khác. Trong Hệ Mặt Trời, mỗi hành tinh đều ẩn chứa một ‘địa ngục’ riêng, biến một chuyến đi ngắn ngủi thành một cái chết bi thảm. Liệu hành tinh nào sẽ là nơi nguy hiểm nhất và bạn có thể sống sót được bao lâu trên đó?

Chết trong 2 phút trên Sao Thủy, tan chảy trên Sao Kim: Khám phá sự thật rùng rợn về ‘tour du lịch’ 8 hành tinh và cái kết kinh hoàng!- Ảnh 3.

Trước khi bắt đầu hành trình khám phá Hệ Mặt Trời, nhiều người thường nghĩ rằng chỉ cần mang theo đủ nước, mình có thể sống được vài ngày. Tuy nhiên, đó là một suy nghĩ sai lầm. Chỉ duy nhất Trái Đất là hành tinh có nước lỏng ổn định trên bề mặt.

Khi đến Sao Thủy, bạn sẽ đối mặt với nhiệt độ bề mặt lên tới 430 °C ở phía có ánh sáng và giảm xuống -180 °C ở nửa tối. Bầu khí quyển chủ yếu gồm oxy, natri và kali, những khí không thể thở được, khiến bạn khó có thể sống sót quá hai phút.

Sao Kim chào đón bạn với nhiệt độ bề mặt lên đến 475 °C, đủ để làm tan chảy chì. Bầu khí quyển của Sao Kim dày đặc và độc hại với carbon gấp 154.000 lần Trái Đất, bao phủ bởi những đám mây axit sulfuric. Bạn sẽ không thể sống sót dù chỉ một giây trên Sao Kim.

Sao Hỏa, một hành tinh được nhân loại đặt nhiều kỳ vọng, nhưng vẫn là một nơi cực kỳ khắc nghiệt. Bầu khí quyển toàn carbon dioxide, argon và nitơ sẽ khiến bạn không thể thở được. Bề mặt sao Hỏa rất lạnh, với nhiệt độ trung bình là -62 °C.

Nếu đến Sao Mộc hay Sao Thổ, bạn sẽ không thể chạm tới bề mặt, vì hai hành tinh này đều là những khối khí khổng lồ. Áp suất và nhiệt độ cực đoan sẽ giết chết bạn chỉ trong một giây.

Sao Thiên Vương và Sao Hải Vương cũng không kém phần nguy hiểm. Bạn sẽ phải đối mặt với những đợt bùng phát tia X bí ẩn, ‘mưa kim cương’ chết người và gió siêu thanh mạnh tới 2.000 km/h.

Từ đó có thể kết luận được rằng Trái Đất vẫn là hành tinh duy nhất bạn muốn ghé thăm trong thời gian tới. Hầu như bất kỳ nơi nào khác, bạn có thể phải đối mặt với một hỗn hợp chết người gồm áp suất cao, nhiệt độ cực đoan và khí độc. Trừ khi chúng ta cải tạo được Sao Hỏa để tạo ra một ngôi nhà thứ hai cho nhân loại trong Hệ Mặt Trời, việc du hành đến các hành tinh khác vẫn chỉ là một giấc mơ xa vời và đầy rủi ro.

Những tiểu hành tinh sát thủ thành phố mà khoa học đang theo dõi chặt chẽ

Linh — Mon, 22 Sep 2025 16:25:04 +0000

Các nhà khoa học đang duy trì sự giám sát chặt chẽ hàng nghìn tiểu hành tinh bay gần Trái đất mỗi năm, trong đó có những tiểu hành tinh có kích thước đủ lớn để gây ra sự tàn phá toàn diện cho một thành phố nếu chúng va chạm với hành tinh của chúng ta. Những tiểu hành tinh này được biết đến với tên gọi ‘sát thủ thành phố’, và dưới đây là một số ví dụ tiêu biểu đang được theo dõi.

Tiểu hành tinh (4953) 1990 MU nổi lên như một trong những tiểu hành tinh lớn và đáng lo ngại. Kích thước của nó được ước tính dao động từ 984 đến 1.968 feet (300 đến 600 mét). Mặc dù khả năng va chạm với Trái đất vào năm 2027 và 2058 vẫn còn thấp, tiểu hành tinh này đang được theo dõi sát sao do độ lệch tâm của quỹ đạo và xu hướng đi qua vùng lân cận Trái đất.

Tương tự, tiểu hành tinh 2007 FT3 từng được xem là một mối đe dọa tiềm năng trước khi nó biến mất khỏi tầm nhìn của các nhà thiên văn học. Mặc dù hiện tại không còn là mối đe dọa trực tiếp, sự tồn tại của nó đóng vai trò như một lời cảnh báo về việc nhiều tiểu hành tinh có khả năng gây nguy hiểm vẫn có thể được phát hiện, theo dõi trong thời gian ngắn và sau đó biến mất khỏi tầm quan sát do thời gian quan sát hạn chế hoặc điều kiện quan sát không thuận lợi.

Mới đây, các nhà khoa học đã phát hiện ra tiểu hành tinh 2023 TL4, với kích thước ước tính khoảng 1.082 feet (330 mm) và tiềm năng rủi ro dài hạn. Xác suất va chạm vào năm 2119 được tính toán là 0,00055%. Mặc dù rủi ro hiện tại còn thấp, nhưng tiểu hành tinh này cung cấp cho các nhà khoa học nhiều thập kỷ để thử nghiệm và cải thiện các chiến lược phòng thủ hành tinh dài hạn.

Ngoài ra, các nhà thiên văn học cũng đã phát hiện ra một nhóm tiểu hành tinh có khả năng gây nguy hiểm, ẩn náu gần Sao Kim. Những tiểu hành tinh đồng quỹ đạo này đặc biệt khó phát hiện do chúng nằm gần ánh sáng chói của Mặt trời. Điều này làm nổi bật sự cần thiết của các hệ thống phát hiện trên không gian để có thể quan sát và theo dõi những tiểu hành tinh này một cách hiệu quả.

Tháng 5/2025, NASA đã theo dõi năm tiểu hành tinh gần Trái đất bay ngang qua trong một ngày. Mặc dù không có tiểu hành tinh nào trong số đó đủ lớn để gây ra sự hủy diệt nền văn minh, nhưng chúng minh họa cho tần suất các sự kiện bất ngờ và dữ dội có thể xảy ra. Những sự kiện này giúp các nhà nghiên cứu đánh giá hiệu quả của các công cụ cảnh báo sớm và làm nổi bật những khoảng trống trong khả năng phát hiện tiểu hành tinh.

Trước những rủi ro tiềm ẩn, các chuyên gia phòng thủ hành tinh đang kêu gọi cải thiện các cuộc khảo sát bầu trời, phát triển các công nghệ làm chệch hướng và nâng cao nhận thức về những lần suýt va chạm. Họ không chỉ coi những sự kiện này là sự tò mò mà còn là những bản xem trước về những gì có thể trở thành thảm họa toàn cầu trong tương lai.

Đám mây vũ trụ chứa cồn ethanol – ‘phòng thí nghiệm hóa học’ khổng lồ

Linh — Wed, 17 Sep 2025 15:27:09 +0000

Khám phá Đám Mây ‘Rượu’ Khổng Lồ Trong Vũ Trụ

Các nhà thiên văn học sử dụng kính viễn vọng, như Kính viễn vọng không gian James Webb, để phân tích ánh sáng hồng ngoại phát ra từ những đám mây này và xác định sự hiện diện của các phân tử cụ thể, bao gồm cả rượu.

Vào một đêm năm 1995, các nhà khoa học đã tình cờ phát hiện ra một hiện tượng thiên văn học đặc biệt, có thể thay đổi hoàn toàn quan niệm của chúng ta về sự phức tạp và đa dạng của vũ trụ: một đám mây ethanol khổng lồ mang tên G34.3. Đây là một khám phá quan trọng trong lĩnh vực thiên văn học, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự hình thành của các ngôi sao và thành phần hóa học của vũ trụ.

Sự hiện diện của rượu và các phân tử hữu cơ phức tạp khác trong không gian rất quan trọng vì những phân tử này được coi là thành phần cấu tạo nên sự sống và có thể giúp các nhà khoa học hiểu được thành phần hóa học của không gian giữa các vì sao và nguồn gốc tiềm ẩn của sự sống.

Đám mây G34.3 là một đám mây khí liên sao, hay còn gọi là tinh vân, nằm cách Trái Đất 10.000 năm ánh sáng và có đường kính gấp 1.000 lần đường kính Hệ Mặt Trời. Điểm đặc biệt của đám mây này là sự hiện diện của cồn etylic, một loại cồn tương tự như cồn được sử dụng trong đồ uống. Lượng cồn trong G34.3 lớn đến mức có thể cung cấp 400 nghìn tỷ pint bia. Tuy nhiên, dù có vẻ như đây là một ‘bữa tiệc bia thượng hạng’ trong trí tưởng tượng của nhiều người đang trôi nổi trong không gian, nhưng các nhà khoa học lại có một tin xấu: đám mây này không thích hợp để con người tiêu thụ.

Tiến sĩ Lisa Harvey-Smith, người đứng đầu nhóm nghiên cứu, giải thích rằng đám mây này còn chứa một số hóa chất độc hại khác như carbon dioxide, amoniac và hydro xyanua. Vì vậy, thay vì là một thiên đường cho những người mê bia, G34.3 là một ‘phòng thí nghiệm’ hóa học khổng lồ, chứa đầy những hợp chất phức tạp và độc hại.

Việc phát hiện ra đám mây ‘rượu’ không chỉ dừng lại ở sự tò mò. Các nhà thiên văn học hy vọng sẽ tìm hiểu thêm về sự hình thành của các ngôi sao trong thiên hà của chúng ta thông qua những thông tin mới được khám phá về nó. Các nhà khoa học đã sử dụng kính viễn vọng vô tuyến MERLIN của Vương quốc Anh để quan sát đám mây này và thu được những hình ảnh với độ nhạy cao hơn. Việc này đã giúp họ phát hiện ra maser methanol hay đám mây ‘rượu’.

Tiến sĩ Harvey-Smith cho biết: ‘Vẫn còn nhiều câu hỏi chưa có lời giải về sự ra đời của các ngôi sao khổng lồ bởi vì các trung tâm hình thành bị bụi che phủ. Bức xạ duy nhất có thể thoát ra là ở bước sóng vô tuyến, và mạng lưới MERLIN được nâng cấp hiện đang mang đến cho chúng ta cơ hội đầu tiên để nhìn sâu vào các vùng hình thành sao này và xem điều gì thực sự đang diễn ra’.

Phát hiện về G34.3 không chỉ làm phong phú thêm hiểu biết của chúng ta về thành phần hóa học của vũ trụ mà còn cung cấp một công cụ mạnh mẽ để nghiên cứu quá trình hình thành sao, một trong những bí ẩn lớn nhất của vũ trụ. Câu chuyện về đám mây ‘rượu’ khổng lồ này là một lời nhắc nhở rằng vũ trụ hoang dã, kỳ lạ và phức tạp hơn rất nhiều so với những gì chúng ta từng tưởng tượng, và mỗi khám phá mới lại mở ra một cánh cửa khác cho những điều chưa biết.

Mặt Trời sẽ biến thành ‘người khổng lồ đỏ’ và nuốt chửng Trái Đất?

Linh — Wed, 03 Sep 2025 14:56:09 +0000

Trong khoảng 5 tỷ năm nữa, Mặt Trời sẽ cạn kiệt nhiên liệu hydro và bước vào một giai đoạn biến đổi nghiêm trọng. Lúc đó, lõi của ngôi sao trung tâm hệ Mặt Trời sẽ trải qua sự sụp đổ, đồng thời lớp vỏ ngoài sẽ giãn nở đáng kể, biến nó thành một ngôi sao khổng lồ đỏ.

Quá trình này sẽ dẫn đến việc Sao Thủy và Sao Kim có nguy cơ bị Mặt Trời nuốt chửng. Số phận của Trái Đất vẫn còn nhiều điều chưa được xác định, nhưng có khả năng cao rằng hành tinh của chúng ta cũng sẽ bị kéo vào và bị thiêu rụi trong biển lửa của Mặt Trời. Khi Mặt Trời trở thành một ngôi sao khổng lồ đỏ, hệ Mặt Trời sẽ trải qua một thời kỳ biến đổi lớn.

Khoảng 1 tỷ năm sau giai đoạn trở thành ngôi sao khổng lồ đỏ, Mặt Trời sẽ loại bỏ lớp vỏ ngoài và co lại thành một vật thể có kích thước tương đương với Trái Đất nhưng với mật độ vật chất cực kỳ cao. Lúc này, Mặt Trời sẽ trở thành một sao lùn trắng. Khi đó, hệ Mặt Trời sẽ trở thành một nơi lạnh lẽo, hoang tàn và chìm trong bóng tối vĩnh cửu.

Mặc dù vậy, về mặt kỹ thuật, hệ Mặt Trời vẫn chưa hoàn toàn “chết”. Các hành tinh khổng lồ như Sao Mộc và Sao Thổ sẽ tiếp tục quay quanh xác chết của Mặt Trời trong một vũ điệu cô độc kéo dài hàng tỷ năm. Những hành tinh này sẽ tiếp tục di chuyển trong không gian, mặc dù không còn sự sống và hoạt động như trước đây.

Trong thời gian dài không tưởng tiếp theo, sự cân bằng hấp dẫn của hệ Mặt Trời sẽ bị phá vỡ. Các hành tinh có thể va chạm vào nhau, hoặc bị một ngôi sao lang thang xé toạc. Thậm chí, chúng có thể bị văng ra khỏi hệ Mặt Trời mãi mãi. Cuối cùng, có lẽ sau hàng triệu tỷ năm, sẽ không còn gì sót lại từ hệ Mặt Trời mà chúng ta từng biết.

Các nhà khoa học vẫn tiếp tục nghiên cứu và khám phá những bí mật của vũ trụ, bao gồm cả số phận của hệ Mặt Trời. Tuy nhiên, dựa trên những hiểu biết hiện tại, có thể thấy rằng sự tiến hóa của Mặt Trời và hệ Mặt Trời sẽ diễn ra trong một khoảng thời gian rất dài, và sẽ có nhiều thay đổi đáng kể trước khi hệ Mặt Trời cuối cùng ngừng tồn tại.