Xu hướng kết hôn và sinh con muộn ngày càng phổ biến trong số phụ nữ Việt Nam, đồng thời làm tăng các rủi ro liên quan đến sức khỏe sinh sản. Để giải quyết thách thức này, phương pháp trữ trứng đã được đưa ra như một giải pháp hỗ trợ, giúp phụ nữ có thể duy trì cơ hội làm mẹ ngay cả khi sinh con muộn.

Thống kê gần nhất từ Tổng cục Thống kê chỉ ra rằng tuổi kết hôn trung bình của phụ nữ Việt Nam vào năm 2024 đã tăng lên 25,3 tuổi. Đặc biệt tại TP.HCM, con số này thậm chí đã vượt qua mức 27 tuổi. Các chuyên gia cho rằng xu hướng tăng tuổi kết hôn và sinh con muộn này bắt nguồn từ nhiều yếu tố như áp lực công việc, tài chính, học tập và những vấn đề xã hội khác.

Các chuyên gia y tế cũng nhấn mạnh rằng quy luật sinh học không thể thay đổi. Tuổi sinh sản của phụ nữ bị ảnh hưởng bởi dự trữ buồng trứng – một yếu tố có giới hạn và không thể phục hồi khi đã suy giảm. Theo khuyến cáo của các bác sĩ, phụ nữ nên sinh con đầu tiên trước 30 tuổi và con thứ hai trước 33 tuổi để có thể giảm thiểu những rủi ro có thể xảy ra.

Trước những thách thức về sức khỏe sinh sản mà phụ nữ có thể gặp phải, giải pháp trữ trứng ra đời như một phương pháp “đóng băng tuổi sinh học”. Điều này cho phép phụ nữ có thể lưu giữ trứng của họ khi còn trẻ, đảm bảo chất lượng tốt để sử dụng trong tương lai khi họ sẵn sàng sinh con. Quá trình trữ trứng bao gồm việc lấy trứng khi buồng trứng vẫn hoạt động tốt và bảo quản chúng trong nitơ lỏng ở nhiệt độ -196°C. Khi cần thiết, phụ nữ có thể sử dụng chính những quả trứng đã được trữ đông này để thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm.

Một trong những lợi ích lớn nhất của phương pháp trữ trứng là bảo tồn khả năng sinh sản và giảm nguy cơ sảy thai hay sự xuất hiện của dị tật thai nhi. Về mặt tài chính, chi phí cho một chu kỳ trữ trứng khoảng 50–60 triệu đồng, cộng thêm phí lưu trữ khoảng 4–5 triệu đồng mỗi năm. So với chi phí điều trị vô sinh sau này, đây có thể được xem là một mức đầu tư hợp lý và chủ động.

Ngoài ra, các bác sĩ cũng đưa ra lời khuyên rằng phụ nữ nên tiến hành kiểm tra sức khỏe sinh sản sớm, ngay cả khi chưa có kế hoạch sinh con. Việc đánh giá dự trữ buồng trứng sẽ giúp quyết định liệu có cần thiết phải trữ trứng hay không và xác định thời điểm phù hợp nhất cho việc này.

Như vậy, trữ trứng đã trở thành một giải pháp quan trọng giúp phụ nữ chủ động bảo vệ và duy trì khả năng sinh sản của mình, giảm thiểu rủi ro và tăng cơ hội làm mẹ ở bất kỳ giai đoạn nào của cuộc đời.

Nghị định 207/2025 mới đây đã được ban hành, mở rộng quyền chủ động làm mẹ cho phụ nữ độc thân. Theo đó, họ có thể thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, bao gồm thụ tinh ống nghiệm IVF, mà không cần phải có quan hệ hôn nhân theo quy định của pháp luật. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi và mong muốn của phụ nữ độc thân.

Trước đây, tại Nghị định số 10/2015, chỉ những cặp vợ chồng vô sinh và phụ nữ độc thân theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa mới được áp dụng kỹ thuật này. Tuy nhiên, Nghị định 207 đã mở rộng quyền cho nhiều chị em độc thân có nguyện vọng hỗ trợ sinh sản để làm mẹ. Nguyên tắc vô danh giữa người hiến và người nhận tinh trùng tiếp tục được duy trì để đảm bảo các quy định về đạo đức và pháp luật.

TS.BS Bạch Huy Anh, Phó Giám đốc Trung tâm hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Bưu điện, cho biết rằng tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới quy định về ngân hàng tinh trùng yêu cầu những tinh trùng không định danh, không được cho ngẫu nhiên mà phải hoán đổi theo quy định của pháp luật. Tinh trùng phải đạt tiêu chí: Người cho khỏe mạnh, không dị tật, các bệnh di truyền, ở lứa tuổi nhất định, ngoài không định danh phải có trình độ học vấn rất tốt thì mới được đưa vào mẫu ở ngân hàng tinh trùng.

BSCK I Nguyễn Thị Nhã, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Bưu điện, chia sẻ rằng người phụ nữ nào cũng có quyền được sinh con, trong đó có phụ nữ độc thân. Hiện nay, nhiều phương pháp hỗ trợ sinh sản hiện đại như bơm tinh trùng vào buồng trứng (IUI), thụ tinh trong ống nghiệm (IVF)… giúp phụ nữ đơn thân có nguyện vọng đều có thể hiện thực hóa ước mơ làm mẹ của mình.

Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Bưu điện, đã ghi nhận số lượng phụ nữ chủ động đi trữ trứng tăng nhanh, lên tới vài trăm ca/năm, hầu hết đều là phụ nữ độc thân, độ tuổi trung bình phổ biến là 33-40 tuổi. Điều này cho thấy rằng ngày càng có nhiều phụ nữ độc thân quan tâm đến việc bảo vệ quyền lợi và mong muốn làm mẹ của mình.

Theo Bộ Y tế, kỹ thuật IVF được thực hiện tại Việt Nam từ năm 1998, đến nay đã có hơn 150.000 trẻ ra đời từ kỹ thuật này. Hiện toàn quốc có hơn 50 cơ sở hỗ trợ sinh sản, làm chủ nhiều kỹ thuật tiên tiến trên thế giới, có những trung tâm có tỷ lệ điều trị IVF thành công lên đến 70%, tương đương các trung tâm hỗ trợ sinh sản lớn trên thế giới, với chi phí thực hiện chỉ bằng 1/3 đến 1/5 so với nhiều nước trong khu vực.