Việc ghi chép và lưu giữ lịch sử của một quốc gia, đặc biệt là những sự kiện liên quan đến các nhà lãnh đạo, không phải lúc nào cũng là một quá trình đơn giản và minh bạch. Quá trình này thường liên quan đến việc lựa chọn và diễn giải các sự kiện lịch sử, và đôi khi, các yếu tố chính trị và quyền lực có thể ảnh hưởng đến cách lịch sử được ghi chép và trình bày.
Gần đây, Viện Smithsonian tại Washington, DC đã thực hiện việc xóa một phần tài liệu liên quan đến đợt luận tội Tổng thống Donald Trump năm 2019 và 2021 khỏi một tấm bảng trong triển lãm về nhiệm kỳ tổng thống Hoa Kỳ. Việc này đã gây ra nhiều tranh cãi về việc liệu có áp lực từ chính quyền Trump để xóa những thông tin được coi là ‘gây chia rẽ’. Tuy nhiên, Viện Smithsonian đã phủ nhận việc bị áp lực, khẳng định rằng triển lãm sẽ được cập nhật để phản ánh tất cả các thủ tục luận tội trong lịch sử Hoa Kỳ.
Đây không phải là lần đầu tiên việc định hình lịch sử bị ảnh hưởng bởi quyền lực và áp lực chính trị. Trên toàn thế giới, các nhà lãnh đạo và đảng cầm quyền thường tìm cách kiểm soát và định hình lại lịch sử để phục vụ lợi ích của họ. Ví dụ, tại Trung Quốc, việc nhắc đến cuộc đàn áp những người biểu tình ủng hộ dân chủ tại Thiên An Môn vào năm 1989 bị nghiêm cấm. Tại Nga thời Liên Xô, những người bất đồng chính kiến với nhà lãnh đạo Josef Stalin không chỉ bị loại khỏi chính phủ mà còn bị xóa khỏi các bức ảnh và sử sách.
Tại Hoa Kỳ, các tổng thống và gia đình họ cũng thường tận dụng quyền lực để định hình lịch sử và sửa đổi hình ảnh của mình. Ví dụ như Jackie Kennedy đã khăng khăng lược bỏ một số chi tiết trong cuốn sách về vụ ám sát chồng bà vào năm 1963. Tuy nhiên, Tổng thống Trump đã làm vấn đề này trở nên nghiêm trọng hơn, khi ông tạo ra một bầu không khí khiến người ta cảm thấy buộc phải chọn giữa trung thành với tổng thống và sự thật. Điều này đã làm dấy lên lo ngại về việc liệu lịch sử có được ghi chép một cách trung thực và chính xác hay không.
Việc định hình lịch sử không chỉ là một vấn đề trong nước, mà còn có ảnh hưởng đến toàn cầu. Khi các sự kiện lịch sử bị bóp méo hoặc xóa bỏ, nó có thể dẫn đến việc mất đi những bài học quý giá của lịch sử và làm suy yếu khả năng hiểu biết về quá khứ. Do đó, việc ghi chép và lưu giữ lịch sử một cách trung thực và chính xác là cực kỳ quan trọng, không chỉ cho thế hệ hiện tại mà còn cho các thế hệ tương lai.
Trong bối cảnh này, việc Viện Smithsonian cập nhật triển lãm về nhiệm kỳ tổng thống Hoa Kỳ để phản ánh tất cả các thủ tục luận tội trong lịch sử Hoa Kỳ là một bước đi đúng hướng. Nó cho thấy rằng, dù có áp lực từ chính quyền hay không, việc ghi chép và lưu giữ lịch sử một cách trung thực và chính xác vẫn là một ưu tiên hàng đầu.
Cuối cùng, việc định hình lịch sử sẽ luôn là một quá trình phức tạp và đa chiều. Tuy nhiên, với sự nỗ lực của các nhà nghiên cứu, học giả và các tổ chức lưu giữ lịch sử, chúng ta có thể hy vọng rằng lịch sử sẽ được ghi chép và lưu giữ một cách trung thực và chính xác, giúp cho các thế hệ tương lai có thể học hỏi và rút kinh nghiệm từ quá khứ.
Viện Smithsonian đã cam kết sẽ tiếp tục cập nhật và hoàn thiện triển lãm của mình để đảm bảo rằng lịch sử được trình bày một cách chính xác và trung thực.